Kush ishte akademik Pajazit Nushi

Edhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës ka njoftuar opinionin se sot, në orët e pasdites, në shtëpinë e tij, u nda nga jeta një nga figurat më të spikatura në fushën e shkencës, të arsimit dhe të kulturës shqiptare, doktori i parë i shkencave psikologjike në Kosovë, anëtari i rregullt i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës dhe nënkryetari i saj, akademik Pajazit Nushi.

Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës thotë se është kjo një humbje e madhe për familjen, Akademinë dhe shkencën, për kulturën shqiptare, për kolegët dhe miqtë nga Kosova dhe bota shqiptare. 

Pajazit Nushi u lind më 8 janar të vitit 1933 në Gjakovë.

Në vendlindje kreu shkollën fillore dhe shkollën normale. Studimet i kreu më 28 shtator 1955 në Fakultetin Filozofik, Katedra e Psikologjisë Eksperimentale, të Universitetit të Beogradit.

Më 8 qershor 1983 mbrojti diseratcionin e doktoratës “Zhvillimi i terminologjisë psikologjike dhe baza semantike e përcaktimit të saj” në gjuhën shqipe në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës.

Punoi profesor i psikologjisë dhe i logjikës në Gjimnazin e Gjakovës dhe profesor i lëndëve të psikologjisë në shkollat normale në Prizren dhe në Prishtinë.

Më 1963, u zgjodh drejtor i Entit për Përparimin e Shkollave të Krahinës Autonome të Kosovës. Në shtator të vitit 1964, u pranua profesor i lëndëve të psikologjisë në Shkollën e Lartë Pedagogjike të Prishtinës dhe prej vitit 1974 ligjërues, pastaj docent, profesor inordinar dhe profesor ordinar i psikologjisë së përgjithshme në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës.

Ndërkohë, ushtroi detyra të ndryshme administrative e politike në nivel të komunës, të rrethit, të Kosovës dhe të ish – Federatës jugosllave, në të cilat detyra u mor kryesisht me çështje të organizimit të sistemit arsimor, të punës shkencore dhe të krijimtarisë kulturore dhe artistike.

Prej vitit 1982 punoi në entin leksikografik Miroslav Kërlezha të Zagrebit, në Redaksinë e Kosovës, ku kreu detyrën e radaktorit të Enciklopedisë Jugosllave të botimit në gjuhën shqipe.

Më 31 shtator 1991, për shkaqe politike, u detyrua të dalë në pension të parakohshëm, por vazhdoi punën arsimore-shkencore në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës.

Në vitin 2000 u zgjodh anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës. Më 25 nëntor 2008 u zgjodh anëtar i rregullt i ASHAK-ut.

Ishte nënkryetar i Shoqatës Mbarëshqiptare të Psikologëve dhe kryetar i Këshillit për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut me seli në Prishtinë.

Me shkrime, me punë publicistike dhe shkencore, merrej qysh herët.

Në Shkollën Normale të Prizrenit organizoi kabinetin e psikologjisë, ku nxënësit ushtroheshin për kërkime psikologjike për nevoja edukative dhe arsimore. Në këtë kabinet demonstroi mënyrën e përpilimit të testeve dhe të pyetësorëve për hulumtime psikologjike. Dijenitë profesionale dhe metodologjike të hulumtimeve psikologjike që nga fillimi i aktivitetit profesional e shkencor i ka vënë në shërbim të procesit edukativo – arsimor të shkollës shqipe. Nga analiza e rezultateve të gjurmimeve psikologjike të para vërehet zbatimi i metodave dhe i procedurave hulumtuese të psikologjisë, sikurse është metoda e vëzhgimit të kontrolluar, e procedurës së anketës dhe të testeve, kurse më vonë zbatoi gjurmimin eksperimental dhe procedurën e diferencialit semantik dhe të testit sociometrik, etj.

Zbatimi i këtyre metodave dhe rezultatet e arritura në gjurmim të raporteve socimetrike të nxënësve të shkollës fillore, të zhvillimit të inteligjencës te të rriturit, të perceptimit dhe të shkallës së lexueshmërisë së shkronjave të alfabetit të gjuhës shqipe, të qëndrimeve sociale të studentëve të shkencave politike të Universitetit të Tiranës, të Universitetit të Prishtinës, dhe të Universitetit të Tetovës, etj. vërehet angazhimi studimor empirik i tij në çështjet e rëndësishme psikologjike, sociale dhe kulturore të zhvillimit të shqiptarëve.
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, pasi shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes Nushi, kolegëve, miqve dhe dashamirëve të tij gjithandej Kosovës, njofton se mbledhja komemorative do të mbahet të enjten, më 03.09.2015, në orën 10:00, në mjediset e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, ndërsa homazhet nga ora 10:30 deri ora 12:00, po ashtu në mjediset e Akademisë.

Akademia përkujtimore dhe homazhet do të bëhen në Pallatin e Kulturës “Asim Vokshi” në Gjakovë nga ora 14:00. 

Varrimi do të bëhet në varrezat e qytetit të Gjakovës më 03.09.2015, në orën 17:00.