Dopamina, receta e kënaqësisë
Dopamina është një neurotransmetues i prodhuar nga truri dhe pjesërisht nga gjëndrat mbiveshkore. Është pjesë e katekolaminave, një grup i hormoneve të cilave i përkasin edhe adrenalina dhe norepinefrina.
Historia e hormonit që rregullon kënaqësinë-Në vitin 1910, dopamina u zbulua nga shkencëtarët në trurin e njeriut pasi u sintetizua në laborator. Protagonistët e hulumtimit ishin dy kimistë britanikë, George Barger dhe James Ewens. Megjithatë, merita për zbulimin në trurin e njeriut i shkon Kathleen Montagu e cila, në vitin 1957, në laboratorët e Spitalit Runëell në Londër, konstatoi praninë e saj. Në vitin 1958 shkencëtarët Arvid Carlsson dhe Nils-Ake Hillarp identifikuan dopaminën si një neurotransmetues.
Karakteristikat e dopaminës- Prania e këtij hormoni në trupin tonë është e lidhur me ndjenjën e kënaqësisë që hyn në qarkullim menjëherë pas një aktiviteti. Trajnim, ushqim, seks, muzikë, udhëtime dhe gjithçka që arrin të ngjallë kënaqësi dhe që rrit nivelin e substancave. Dopamina është një neurotransmetues që rregullon funksione të ndryshme të trupit, kontrollon muskujt, motivimin personal, gjumin, gjendjen shpirtërore, kujtesën dhe mësimin.
Dieta e dopaminës- Kjo substancë parandalon lëshimin e prolaktinës nga qelizat laktotropike të hipofizës. Në nivelin e sistemit gastrointestinal është përgjegjëse për ndjenjën e përzier dhe të vjella. Nivelet e ulëta të dopaminës mund të shkaktojnë depresion, sjellje jo sociale, izolim, zemërim dhe zhgënjim. Nga ana tjetër një nivel më i lartë ndryshon ndjenjën e kënaqësisë dhe mund të çojë në sjellje joracionale ose vetë-dëmtuese.
Funksionet e hormonit të kënaqësisë- Ne mund të shijojmë shumë përfitime falë këtij hormoni të veçantë që rregullon kënaqësinë:- Kontrollon lëvizjet, thelbësor për ekuilibrin e saktë të veprimtarisë motorike. Ndjenja e kënaqësisë mund të lëshojë një ndjenjë të mirëqenies mendore dhe fizike.- Rreziku i vëmendjes, mungesa mund të shkaktojnë shpërqendrim dhe paaftësi për t’u përqendruar Promovon aftësinë e të mësuarit Stimulon kujtesën afatshkurtër Humori ndikon në gjendjen shpirtërore duke na dhënë mirëqenie mendore dhe fizike Mekanizmi i shpërblimit na jep motivimin që na lejon të arrijmë qëllimet tona
Dopamina dhe ushqimi- Dopamina nuk mund të merret përmes ushqimit, pasi mund të mbetet në nivelin e gjakut duke shkaktuar të përziera dhe të vjella. Por, mund të zgjedhim shumë ushqime që stimulojnë prodhimin e këtij hormoni duke rritur nivelet e fenilalaninës dhe tirozinës. Fenilalanina dhe tirozina janë aminoacide që rrjedhin nga tretja e proteinave ushqimore. Dopamina oksidohet lehtë dhe për të shmangur veprimin e radikalëve të lirë është mirë të merren frutat sezonalë dhe perimet me gjethe jeshile. Ndër ushqimet më të mira veçojmë:
Mollë Panxhar Perime me gjethe jeshile Portokall Asparag Brokoli, lulelakër, lakër Brukseli Spec djegës Luleshtrydhe.
(Kosova Sot Online)
