Burgjet më brutale në histori – aty ku vdekja vjen ngadalë dhe në mënyrë mizore
Sapo përmendet burgu, automatikisht njerëzit mendojnë për telat e izoluar dhe të rrezikshëm, por me sa duket përkufizimi i burgut si dhe i dënimeve për vepra penale në histori ka qenë shumë më i gjerë, por sigurisht më brutal sesa sot.
Media ju sjell shembuj të pesë formave më brutale të burgjeve në histori.
Arkivoli Mongolian
Para vitit 1920, të burgosurit mongolianë janë përballur shpesh me dënimet më brutale me vdekje, për çka ata futeshin në arkivole druri e 0.9 x 1.2 metra. Të burgosurve u jepej ushqim nëpërmjet një vrimë 15 centimetra në madhësi. Arkivolet e drurit laheshin vetëm një herë në tri javë. Në këto mini-arkivole të burgosurit ishin në gjendje aq të keqa se ata nuk mund as të uleshin plotësisht as të shtriheshin, krahët e tyre ishin të lidhura në mënyrë që pëllëmbët e tyre ishin mbledhur me njëri-tjetrin. Për të ulur koston e dimrit burg, të burgosurit në shumë arkivole u lanë të ngrihen në të ftohtë.
Burgu Mamertine në Romën e Lashtë
Romakët ishin ndër të parët që përdorën burgjet si një metodë për të ndëshkuar kryerësin. Mamertine, e ndërtuar rreth vitit 640 para erës së re ishte një fillim mizor për këtë praktikë. Burgu ishte brenda sistemit të kanalizimeve nën Romën e lashtë. Rreth 4 metra poshtë tokës ishte rreth 1.60 metra i gjatë dhe 9 metra e gjerë, i rrethuar nga plehra dhe fekale. Të burgosurit ishin të mbyllur atje ndërsa po prisnin ekzekutimin e tyre. Porta e hekurit në fund të kësaj dhome të dërgonte deri te Claca Maxime, ku kufomat hidheshin në lumin Tiber.
Burgu lundrues i quajtur “FERRI”
Gjatë Revolucionit Amerikan, HMS Jersey u konsiderua si i vetmi nga burgjet më brutale britanike “lundrues” dhe u quajt HMS Hell. Në të njëjtën kohë, ishin rreth 1500 të burgosur nën kuvertë të bordit, dhe ata u mbytën në errësirë, më së shpeshti pa ajër dhe në vapë, krejtësisht të zhveshur. Për ditë me radhë trupat e vdekur shpesh ishin të pazbuluar dhe ata që ishin të uritur dhe të dobësuar ishin një objektiv i përbashkët i brejtësve të ndryshëm. Shkalla e vdekshmërisë ishte e tmerrshme, mesatarisht, çdo 12 ditë dikush do të vdiste. Supozohet se më shumë se 12,500 njerëz janë vrarë në këto burgje lundruese dhe vetëm 1,400 të mbijetuar janë liruar.
Kampi Sumter në Andersonville
Kampi Sumter në Andersonville, shteti federal i Gjeorgjisë, ishte burgu më i madh konfederativ në prag të Luftës Civile Amerikane. Burgu ndodhej në një luginë të vogël të rrethuar me pisha në një lartësi prej 5 metrash ku të burgosurit për të mbijetuar qëllonin njërit -tjetrin. Rreth 33,000 të burgosur u hodhën në një hapësirë ëtë destinuar për një maksimum prej 10 mijë prej tyre, duke ndotur burimin e vetëm të ujit të pijshëm. Rojet e burgut kishin vetëm furnizime pak më shumë sesa vetë të burgosurit dhe ishin të ekspozuar ndaj grupeve të ndryshme kriminale që formoheshin brenda burgut. Të burgosurit çdo ditë vrisnin njëri-tjetrin për ushqim dhe ujë. Rreth një e treta e atyre që hynin në kampin Sumter nuk dilnin kurrë, por varroseshin në varre masive.
Burgu Hoa Lo, Vietnam
Të burgosurit famëkeq amerikanë torturoheshin në burgun e njohur si “burgu i Hanoi”, emri i të cilit në vietnamisht përkthehet fjalë për fjalë si “vrima e djallit”. Gjatë luftës, trupat vietnameze e përdorën atë për tortura dhe marrjen në pyetje të pilotëve të kapur të SHBA, avionët e të cilëve u qëlluan. Ata i mbajtën atje pas mureve të larta, në të cilat ishin vendosur tela me gjemba dhe qelqi të thyer, dhe rregullisht i rrihnin dhe i mbanin në izolim. Qëllimi i tyre ishte të thyejnë vullnetin e të burgosurve për të nxjerrë deklarata kritike për qëllimet e Shteteve të Bashkuara që u regjistruan dhe botoheshin më pas.
(Kosova Sot Online)
