Proletariati i Edvin Kristaq Ramës duhet të ndalet në gjysmë të rrugës

Pasi grushti i shtetit përfundoi revolucionin e 1848, Franca kishte qenë nën zgjedhën e regjimit Napoleonik për 18 vjet. Ky regjim i solli vendit jo vetëm falimentimin ekonomik, por edhe poshtërimin kombëtar. Proletariati, duke u rebeluar kundër regjimit të vjetër, mori një detyrë të dyfishtë - një detyrë të përgjithshme kombëtare dhe një klasë: çlirimin e Francës nga pushtimi i Gjermanisë dhe çlirimin socialist të punëtorëve nga kapitalizmi. Kjo ndërthurje e të dy detyrave është një tipar mjaft karakteristik i Komunës.

Në atë kohë, borgjezia ishte një "Qeveri e mbrojtjes kombëtare", dhe proletariati duhej të luftonte për pavarësinë e të gjithë kombit nën udhëheqjen e kësaj qeverie. Në realitet, ishte një qeveri e "tradhtisë kombëtare" që e pa luftën kundër proletariatit të Parisit si detyrën e saj. Sidoqoftë, proletariati, i verbuar nga iluzionet patriotike, nuk e vuri re këtë. Mendimi patriotik lindi në kohën e Revolucionit të Madh të shekullit të 18-të dhe kontrollonte mendimet e socialistëve të Komunës, dhe Blanqui, për shembull, pa dyshim një mbështetës revolucionar dhe i zjarrtë i Socializmit, nuk dinte një emër më të përshtatshëm për gazetën e tij. atëherë gjeni zërin e alarmit borgjez: "Atdheu është në rrezik!"

Kombinimi i detyrave kontradiktore - patriotizmi dhe socializmi - vë gabimin fatal të socialistëve francezë. Tashmë në manifestin e Internationale, në Shtator 1870, Marksi paralajmëroi proletariatin Francez që të mos mashtrohej nga nacionalizmi i rremë.  Që nga Revolucioni i Madh, kanë ndodhur ndryshime të thella, kontradiktat e klasave janë intensifikuar, dhe nëse lufta kundër reagimit të gjithë Evropës në atë kohë edhe i gjithë kombi revolucionar u bashkua, tani proletariati nuk mund të lidhë më interesat e tij me ato nga klasa të tjera armiqësore; le të borgjezia të mbajë përgjegjësinë për poshtërimin kombëtar - është për proletariatin të luftojë për çlirimin socialist të punës nga zgjedha e borgjezisë. Shqipëria dhe Kryeministri i saj do duhej të ishin qysh në fillim shumë më empatik e më të hapur ndaj frikës së Kosovës, që Serbia mund të bëjë ndonjë dinakëri ndaj Kosovës duke e futur Shqipërinë në një lojë ku rezulatati final do ishte në favor të saj.

Dhe vërtet, së shpejti u shfaq thelbi i vërtetë i "patriotizmit" borgjez. Pasi përfundoi paqen e turpshme me Prusianët, qeveria e Versajës mori detyrën e saj të menjëhershme - dhe nisi një sulm ndaj armatimit të frikësuar në këtë mënyrë të proletariatit parizian. Punëtorët u përgjigjën me shpalljen e Komunës dhe me luftën civile.

Megjithëse proletariati socialist ishte i ndarë në shumë sekte, Komuna ofroi një shembull të shkëlqyeshëm se si proletariati arriti njëzëri të zgjidhë detyrat demokratike që borgjezia vetëm mund të proklamonte. Pa një legjislacion të veçantë të ndërlikuar, të thjeshtë dhe të ngjashëm me biznesin, proletariati, pasi pushtoi pushtetin, zbatoi demokratizimin e rendit shoqëror; ajo eleminoi burokracinë dhe futi zgjedhjet e zyrtarëve nga njerëzit. Dy gabime, megjithatë, kanë shkatërruar frytet e fitores madhështore. Proletariati u ndal në gjysmë të rrugës: në vend që të vazhdonte "shpronësimin e shpronësuesve", ajo u dorëzua në ëndrra për kombin të bashkuar nga detyra kombëtare, në të cilën drejtësia supreme u bë realitet. Institucione të tilla si banka, për shembull, nuk u morën në zotërim, midis socialistëve mbizotëruan teoritë prudoniste të "shkëmbimit të drejtë", etj. Gabimi i dytë ishte bujaria e tepërt e proletariatit,duhet të kishte shkatërruar armiqtë e saj, por përkundrazi është më mirë të ndikosh në to moralisht; ai nënvlerësoi rëndësinë e veprimeve thjesht ushtarake në luftën civile; dhe në vend që ta kurorëzonte fitoren e tij në Paris me një sulm të vendosur ndaj Versajës, ajo hezitoi dhe i dha qeverisë në Versajë të mbledhë forcat e errësirës dhe të përgatitej për javën e përgjakshme të majit.

Por, përkundër të gjitha gabimeve të saj, Komuna ishte shembulli më i shkëlqyeshëm i lëvizjes më të madhe proletare të shekullit XIX. Marksi pati një duet shumë të lartë. Shqipëria nuk e njeh as edhe dinakërinë politike të Serbisë. Atë dinakëri për të përçarë e sunduar, për të shëndërruar humbjen në fitore. Dinakëri, që ne mendojmë se e njohim. Andaj edhe frikësohemi se kur Shqipëria e Serbia flasin pa ne me njëri-tjetrin, një dinakëri e Serbisë është prapa.

(Kosova Sot Online)