Enciklopedia falas ,shpiku Ligjin e Hekurt të Oligarkisë

Eenciklopedia falas Robert Michels, sociologu që shpiku Ligjin e Hekurt të Oligarkisë Ligji i Hekurt i Oligarkisë është një teori politike e zhvilluar për herë të parë nga sociologu gjerman Robert Michels në librin e tij të vitit 1911, Partitë Politike. Ai pretendon se rregulli elitar, ose oligarkia, është e pashmangshme si një "ligj i hekurt" brenda çdo organizate demokratike si pjesë e "nevojave taktike dhe teknike" të një organizate.

Teoria e Michels thotë se të gjitha organizatat komplekse, pa marrë parasysh sa demokratike janë në fillim, përfundimisht rriten në oligarki.

Michels vuri në dukje se meqenëse asnjë organizatë mjaft e madhe dhe komplekse nuk mund të funksionojë vetëm si një demokraci e drejtpërdrejtë, pushteti brenda një organizate do t'u delegohet gjithmonë individëve brenda atij grupi, të zgjedhur ose jo.

Duke përdorur anekdota të partive politike dhe sindikatave që luftonin për të vepruar në mënyrë demokratike për të ndërtuar argumentin e tij në 1911, Michels diskutoi zbatimin e këtij ligji në demokracinë përfaqësuese, duke deklaruar, "Kush thotë se organizata oligarki".

Ai vazhdoi duke thënë se "evolucioni historik tallet me të gjitha masat profilaktike të marra për të parandaluar oligarkinë". Sipas Michels, të gjitha organizatat në fund të fundit udhëhiqen nga një "klasë udhëheqëse", shpesh duke vepruar si administratorë të paguar, drejtues, zëdhënës ose strategë politikë të organizatës. Michels është larg nga të qenit "shërbëtorë të masave", por argumenton se kjo "klasë udhëheqëse", në vend se anëtarësimi në organizatë, do të rritet në mënyrë të pashmangshme për të dominuar strukturat e pushtetit të organizatës.

Duke kontrolluar se kush ka qasje në informacion, ata që janë në pushtet mund ta centralizojnë me sukses fuqinë e tyre, shpesh me pak përgjegjësi, për shkak të apatisë, indiferencës dhe mos-pjesëmarrjes së shumicës së anëtarëve të zakonshëm në lidhje me proceset e vendimmarrjes së organizatës së tyre.

Michels argumenton se përpjekjet demokratike për të mbajtur përgjegjës pozicionet e lidershipit shpesh dështojnë, pasi pushteti përfshin aftësinë për të shpërblyer besnikërinë, aftësinë për të kontrolluar informacionin në lidhje me organizatën dhe aftësinë për të përcaktuar se cilat procedura ndjek organizata në marrjen të vendimeve.

Të gjithë këta mekanizma mund të përdoren për të ndikuar fuqimisht në rezultatin e vendimeve të marra 'në mënyrë demokratike' nga anëtarët. Michels argumentoi se qëllimi zyrtar i demokracisë përfaqësuese, përkatësisht eliminimi i sundimit elitar, ishte i pamundur, se demokracia përfaqësuese është një fasadë që legjitimon sundimin e një elite të veçantë dhe se rregulli elitar, të cilin ai e quan oligarki, e pashmangshme.

Më vonë Michels migroi në Itali dhe u bashkua me Partinë Fashiste të Benito Mussolini pasi ai besonte se ky ishte hapi tjetër i ligjshëm i shoqërive moderne Ligji i hekurt i oligarkisë.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".