Një armik politik të mos jetë i keq moralisht apo etikisht i shëmtuar

Një armik politik të mos jetë i keq moralisht apo etikisht i shëmtuar
Një armik politik të mos jetë i keq moralisht apo etikisht i shëmtuar

Ali Hertica

  • 12 January 2022 - 09:32

Shkruan: Mr.Ali Hertica

Filozofi Schmitt-it, në mënyrë që të arrijmë në një koncept përkufizimi të 'politikës', i cili është i ndryshëm nga 'politika' ose 'politika partiake', së pari duhet të identifikojmë kategoritë specifike. Për këtë duhet të shikojmë dy dukuri që janë të vëzhgueshme për të gjithë. Së pari, për konceptet, përfaqësimet dhe fjalët politike që kanë një kuptim polemik. Fjalë që synojnë një kontradiktë konkrete dhe janë të lidhura me një situatë konkrete dhe që “kur tërhiqet pasoja e saj përfundimtare”, rezulton në ndarje në mik dhe armik. Fjalë si shtet, demokraci, shoqëri, klasë, sovranitet dhe shtet ligjor.

Së dyti, "politika" përdoret shpesh si sinonim i "politikës partiake" në gjuhë. Por këto janë dy gjëra të ndryshme. Kjo bëhet e qartë kur përpiqemi të barazojmë 'politikë' dhe 'politikë partiake'. Sipas Schmitt, kjo është e mundur vetëm nëse shteti humbet forcën e tij si njësi politike e një populli – të organizuar brenda kufijve territorialë – dhe kontradiktat e brendshme marrin një intensitet më të madh se kontradikta e jashtme e përbashkët me një shtet tjetër. “Politikja” nga ana tjetër është një aspekt që shfaqet në çdo pjesë të shoqërisë ku ka një polemikë të caktuar.. Megjithëse dallimi mik/armik është një dallim politik specifik brenda të cilit pluralizmi demokratik mund të gjurmohet në veprimet dhe motivet politike, ai nuk ofron një përkufizim apo përshkrim shterues të përmbajtjes. Dallimet në 'politike' mund të gjenden edhe në fushën morale (e mira dhe e keqja), estetike (e bukur dhe e shëmtuar) ose në atë ekonomike (të dobishme dhe të dëmshme, fitimprurëse dhe jofitimprurëse), por jo vetëm në dallimin mik / armik. Për shembull, një armik politik nuk duhet të jetë moralisht i keq apo etikisht i shëmtuar. Gjithashtu nuk është e nevojshme që ai të veprojë si konkurrent ekonomik. Madje mund t'ju duhet të bëni biznes me të. Sipas Schmitt-it, dallimi midis mikut dhe armikut është thjesht menduar, dhe ai e përsërit atë në vende të ndryshme, për të treguar shkallën më të madhe të intensitetit të një lidhjeje ose ndarjeje, të një shoqërimi ose shkëputjeje.

Me librin e filozofit Carl Schmitt përpiqet të kundërpeshojë forcat liberale që duan të zëvendësojnë veprimin politik dhe luftën politike me konkurrencën ekonomike dhe diskutimin etik. Nuk është rastësi që libri është ribotuar këtë vit. Është një temë shumë aktuale. Domethënë se çfarë është politika në thelb. Politika nuk është diçka që mund të kufizohet në partitë politike, sistemin parlamentar apo politikën partiake. Në thelb, politika është ekzistenca e kontradiktave, e interesave të kundërta dhe e konfliktit të interesave. Kushdo që pretendon se jeta nuk është një konflikt interesash ose se ka të bëjë vetëm me të mirën ose të keqen (dimensioni moral), mohon natyrën potencialisht agoniste të politikës. Dhe në këtë mënyrë nuk bën gjë tjetër veçse mohon ose fsheh konfliktet e interesit. Si në të majtë ashtu edhe në të djathtë të spektrit politik, në anën progresive dhe konservatore, ekziston një pikëpamje se 'politika' nuk mund t'u përgjigjet pyetjeve të sotme dhe se për këtë arsye ne vendosim më shumë pushtet në duart e 'qytetarëve' ose 'popullit'. duhet të hidhet poshtë. Kjo bazohet në supozimin se nuk ka interesa konfliktuale mes 'qytetarëve' ose njerëzve.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".