Lexoni edhe:
Gjestin pas triumfit do ta shohim me një paraqitje tjetër televizive
A ka pasur ujë në Mars?
Elementet e ujit në planetin Mars kanë tërhequr vëmendjen e shkencëtarëve për dekada të tëra, duke kërkuar të kuptojnë praninë e tij të mundshme në të kaluarën e këtij planeti. Një studim i ri, megjithatë, ka sjellë një teori të re që shqyrton mundësinë që jo vetëm të ketë pasur ujë në Mars, por që ky planet të jetë formuar nga reshje shiu dhe borë.
Në vitet e fundit, misionet që kanë studiuar atmosferën, sipërfaqen dhe klimën e Marsit kanë zbuluar se gjatë periudhës së hershme të planetit rreth 4.1 deri në 3.7 miliardë vjet më parë. Marsi ishte një vend më i ngrohtë dhe më i lagësht sesa është tani. Kjo ka ngritur pyetje nëse jeta mund të ketë ekzistuar në Mars dikur, duke pasur parasysh sasinë e ujit që mund të ketë mbushur planetin në atë kohë.
Për shumë vite, shkencëtarët kanë pasur mendime të ndryshme rreth pranisë së ujit në sipërfaqen e Marsit. Disa pajtohen se Marsi ka pasur një oqean global që mbulonte të gjitha fushat veriore të planetit, ndërsa disa të tjerë mendojnë se planeti ka qenë gjithmonë i ftohtë dhe i thatë, dhe uji ka qenë i pranishëm vetëm në formën e akullit dhe akullnajave që mbushin ultësirën veriore.
Një nga teoritë kryesore është se Dielli, rreth katër miliardë vjet më parë, ishte më i dobët se sa është sot, duke pasur vetëm 75% të ndriçimit që ka sot, një faktor që mund të ketë kontribuar në krijimin e kushteve të lagështësisë në Mars.
Për të testuar mundësinë e reshjeve të shiut dhe borës në Mars, shkencëtarët kanë përdorur softuer të avancuar për të modeluar evolucionin e peizazhit marsian. Ata kanë krijuar një terren sintetik të ngjashëm me rajonin ekuatorial të Marsit dhe kanë simuluar sjelljen e ujit në kushte të ndryshme. Pjesë të modeleve të tyre përfshijnë ujë të shtuar nga reshjet dhe shkrirje akulli, duke krijuar një përzierje të mundshme të peizazhit përkatës.
Pas testimit të këtyre modeleve, shkencëtarët krahasuan të dhënat e marra nga misionet e NASA-s, si Mars Global Surveyor dhe Mars Odyssey. Modelet që simulojnë reshjet ishin në përputhje me rrjetin e gjerë të kanaleve që shihen sot rreth ekuatorit të Marsit, duke sugjeruar se dikur në të kaluarën e afërt, sasi të mëdha uji mund të kenë rrjedhur nëpër sipërfaqen e planetit.
Sipas studiuesve, depozitimet e shkëmbinjve dhe çarjet e deltës të gjetura në këto zona ofrojnë prova të mëtejshme që uji dikur ka rrjedhur në Mars. Këto formacione geologjike janë të ngjashme me ato që shohim në Tokë, duke përforcuar idenë se Marsi ka pasur kushte të ngjashme me Toka në një periudhë të largët.
Siç e shpjegon Brian Hynek, një nga autorët e studimit, pas ndalimit të erozionit të shkaktuar nga uji, Marsi ka mbetur në një gjendje “të ngrirë” për miliarda vite. Kjo ka bërë që ai të mos ndryshojë shumë, duke ruajtur mbetje të formacioneve të kaluara, të cilat mund të kenë ngjarë dikur me kushte të ngjashme me planetin tonë.
Ky studim sjell një këndvështrim të ri mbi Marsin dhe mundësinë e një të kaluare më të lagësht, dhe përforcon idenë që jeta mund të ketë pasur mundësinë të ekzistonte dikur në këtë planet. Kjo gjithashtu hap mundësi për misione të ardhshme që mund të zgjerojnë njohuritë tona rreth kushteve të dikurshme të Marsit dhe mundësisë për të gjetur prova të jetës mikroskopike të kaluar.
(Kosova Sot Online)
