Këto janë ushqimet e pasura me hekur

  • A.P /
  • 27 June 2025 - 08:16
Këto janë ushqimet e pasura me hekur

Hekuri luan një rol shumë të rëndësishëm në shumë procese metabolike në trup, merr pjesë në sintezën e hemoglobinës, e cila transporton oksigjenin nga mushkëritë në të gjitha qelizat në trup, pastaj në sintezën e mioglobinës, e cila është rezerva e oksigjenit në muskuj, si dhe shumë enzima thelbësore, mbështet rritjen dhe forcon rezistencën ndaj infeksioneve.

 

Është i pranishëm në trup në një sasi prej rreth 3 g (gratë kanë rreth 2.8 g, dhe burrat 3.8 g).

Pjesa më e madhe e hekurit është i ashtuquajturi hekur funksional dhe sasitë e mbetura janë rezerva, të cilat shërbejnë për transportimin e hekurit, por edhe si rezervë (tek burrat, ato arrijnë në 30% të hekurit total, ndërsa gratë kanë një rezervë shumë më të vogël – rreth 12.5%).

Bilanci i hekurit në trup ndikohet nga marrja e tij, rezervat, humbja dhe nevojat për këtë element të rëndësishëm.

Hekuri në ushqim

Mungesa e hekurit në trup shkakton anemi hipokromike, e cila sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, është sëmundja më e përhapur globale e shkaktuar nga ushqyerja e pamjaftueshme. Besohet se çdo person i pestë në botë vuan nga ky lloj anemie.

Simptomat e para të mungesës së hekurit shfaqen shumë kohë para fillimit të anemisë dhe janë lodhja, ndjenja e dobësisë, zbehja, dhimbja e kokës, nervozizmi, rrahjet e shpejta të zemrës , rraskapitja, mungesa e përqendrimit, ulja e rezistencës dhe prirja ndaj infeksioneve.

Hekuri hyn në trup vetëm përmes ushqimit.

Thithja e hekurit, përveç vetive individuale të ushqimit, ndikohet nga gjinia, mosha, gjendja fiziologjike, si dhe rezervat e hekurit në trup. Për shkak të nevojave më të mëdha, gratë thithin një përqindje më të lartë të hekurit nga ushqimi sesa burrat, si dhe fëmijët krahasuar me të rriturit dhe gratë shtatzëna krahasuar me gratë në moshë riprodhuese.

Kjo është arsyeja pse është e nevojshme një analizë e numërimit të gjakut. Ushqyerja e duhur parandalon aneminë. Kjo është veçanërisht e rëndësishme për njerëzit që humbasin gjak në çfarëdo mënyre, p.sh. gratë me perioda të dhimbshme dhe të rënda, pacientet që vuajnë nga hemorroide ose ulçera në stomak, etj.

Anemia – ushqimet në dietë

Dieta e personave me anemi duhet të dominohet nga:

të brendshme,

kërpudha,

fruta të thata,

të verdhët e vezëve,

peshk – veçanërisht ton, butak,

bishtajore,

rrepka,

mish – veçanërisht pulë dhe gjeldeti.

Personat anemikë duhet të hanë shumë fruta të kuqe dhe hudhër, fruta me bërthamë, fara, perime me gjethe jeshile.

(Kosova Sot Online)