'Vuçiq është aktori kyç në përhapjen e putinizmit'
Gjithçka që dihet për “Putinizmin”, është një formë autokracie që është konservatore dhe populiste dhe që lidh mitikisht Rusinë dhe Vladimir Putinin, njihet në një masë të konsiderueshme në Serbinë e Vuçiqit, thotë Edina Becireviq, autore e librit “Putinizmi në Ballkanin Perëndimor”, transmeton gazeta “Kosova Sot Online”.
Becireviq, profesoreshë në Fakultetin e Kriminologjisë dhe Studimeve të Sigurisë në Sarajevë dhe studiues i Iniciativës Atlantike, do të botojë një libër për presidentin rus dhe ndikimin e tij kryesisht në Serbi, Bosnje dhe Hercegovinë dhe Mal të Zi në dhjetor.
Ajo thotë se e ka shkruar kryesisht për të rinjtë, studentë të cilëve shpesh u mungon “një këndvështrim i balancuar i çështjeve gjeopolitike dhe dinamikave komplekse që rrethojnë Ballkanin Perëndimor dhe konfliktet globale”.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq dhe Presidenti i Bosnje-Hercegovinës nga entiteti Republika Srpska e sheh Milorad Dodik si lojtarët kryesorë të “putinizmit”, të cilët së bashku përmbushin qëllimin strategjik të Rusisë, që është ndalimi i integrimit të mëtejshëm euro-atlantik të rajonit.
“Gjithçka që dimë për “Putinizmin” në Rusi, e njohim në një masë të konsiderueshme edhe në Serbinë e Vuçiqit. Si Vuçiq ashtu edhe Putin ushqejnë një narrativë kuazi-mesianike për lidhjen midis personaliteteve të tyre dhe vendeve ku ata janë presidentë. Në këtë rrëfim, ata i kapërcejnë rolet e liderëve modernë duke u paraqitur si mbrojtës të “fateve shpirtërore dhe historike” të kombeve të tyre”, thotë ajo.
Në të njëjtën kohë, sipas saj, çdo opozitë paraqitet si tradhti ndaj interesave kombëtare serbe.
“Si Serbia ashtu edhe Rusia funksionojnë si regjime autokratike, me dallimin se Serbia është kandidate për anëtarësim në Bashkimin Evropian. Por sipas institutit të respektuar suedez V-Dem, Serbia tani klasifikohet si një autokraci zgjedhore”.
Profesoresha thotë se Aleksandar Vuçiq mund të konsiderohet si një aktor kyç në përhapjen e “putinizmit” në Ballkanin Perëndimor për disa arsye.
“Nën sundimin e tij, Serbia iu kthye tradicionalizimit të përshpejtuar fetar/ortodoks, mediat nën kontrollin e tij mbollën me sukses një narrativë pro-ruse dhe antiperëndimore dhe proceset demokratike jo vetëm që janë ndalur, por janë në një regresion të rrezikshëm. Nëpërmjet aktorëve politikë dhe partive që janë nën kontrollin e tij, regjimi i Aleksandër Vuçiqit po përpiqet të ndalojë reformat liberale përtej kufijve të tij. Dhe ai me mjeshtëri e përdor atë për të forcuar ndikimin rajonal të Serbisë. Në nivel ndërkombëtar, “Putinizmi” njihet gjithashtu në atë që promovon një formë autokratike të qeverisjes. Kjo është një nga arsyet kryesore pse Aleksandar Vuçiq nuk do t’i kthejë kurrë shpinën Vladimir Putinit. Putin investon në partneritete me sundimtarët autokratë”.
Ajo thotë se çkado që i ofrohet Vuçiqit është e kotë. Kjo pasi sipas Beciroviqit Aleksandar Vuçiq u mentorua nga Vojislav Sheshelj dhe ideologjia e tij mbeti e njëjtë.
“Perëndimi dikur e nënvlerësonte Rusinë si një kërcënim dytësor, duke u fokusuar vetëm te Kina, ai tani nënvlerëson potencialin destabilizues të Serbisë nën Vuçiqin, të fuqizuar nga ndikimi rus”.
Prandaj ajo mendon se qasja stabilizuese e BE-së ka kontribuar gjithashtu në zhgënjimin me integrimin evropian në të gjithë Ballkanin Perëndimor.
Prioriteti i dhënë marrëdhënieve ekonomike dhe ruajtja e lidhjeve me regjime si ai i Vuçiqit e bëri të pamundur zgjidhjen e problemeve kyçe, si secesionizmi i Dodikut në Bosnje dhe Hercegovinë, incidenti në Banjska në Kosovë dhe ndikimi në rritje rus. Këto probleme janë grumbulluar dhe kanë krijuar një krizë që do të jetë e vështirë për t’u zgjidhur”.
(Kosova Sot Online)
