Kos: Vendet e Ballkanit Perëndimor nuk do të lihen anash

Bashkimi Evropian mbetet i përkushtuar ndaj politikës së tij të zgjerimit, duke përfshirë Bosnjën dhe Hercegovinën, por zyrtarët evropianë po shprehin gjithnjë e më shumë shqetësimin për bllokimet e brendshme politike që po pengojnë reformat dhe po rrezikojnë të ardhmen e vendit në rrugën evropiane, transmeton gazeta “Kosova Sot Online”.

Kështu ka thënë në një intervistë për European Newsroom, pjesë e së cilës është edhe Fena, Komisionerja e Komisionit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, Marta Kos.

Pavarësisht sfidave, ajo theksoi se vendet e Ballkanit Perëndimor nuk do të lihen anash.

Duke folur për administratën e re amerikane, Kos tha se Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës bashkëpunojnë ngushtë kur bëhet fjalë për Bosnjën dhe Hercegovinën, veçanërisht në kuadër të Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit.

Ajo iu referua gjithashtu një takimi të fundit me Ministrin e Jashtëm të BeH Elmedin Konakoviç në Luksemburg, i cili i tha asaj se ekzistonte mundësia e miratimit të dy ligjeve shtesë të nevojshme për të nisur negociatat dhe për të vazhduar reformën.

“Dhe sigurisht, ata duhet të caktojnë një kryenegociator. Jemi të vetëdijshëm për një krizë institucionale apo politike. Z. Konakoviq foli për krizën më të thellë politike dhe kushtetuese pas luftës, veçanërisht për shkak të tensioneve secesioniste nga Republika Srpska” – tha Kos, duke thënë se së shpejti do të vizitojë BeH-në

Kos tha se BeH ka një vend në Bashkimin Evropian, por se përparimi është i mundur vetëm me përmbushjen e detyrimeve dhe vullnetin politik për kompromis. Ajo theksoi se qytetarët e vendit meritojnë një të ardhme evropiane, por se liderë të caktuar politikë po i pengojnë ata në atë rrugë.

“Unë ndoshta do të isha më i lumturi në botë nëse do të mund të fillonim negociatat me Bosnjë dhe Hercegovinën. Qytetarët e meritojnë” – tha Kos, duke shtuar se është thelbësore që autoritetet lokale të marrin përgjegjësinë.

Duke folur për Planin e Rritjes, Kos paralajmëroi se Bosnja dhe Hercegovina është duke mbetur prapa në hapat kyç, të cilët mund të kenë pasoja serioze për fondet në dispozicion.

“Në veçanti, rreth një miliard euro janë caktuar për Bosnje dhe Hercegovinën, por fondet janë të diskutueshme sepse vendi nuk ka ndërmarrë as hapa bazë”, paralajmëroi Kos.

Ajo shpjegoi se vazhdimi i financimit do të varet nga sa BeH përmbush reformat e miratuara më parë. Nëse autoritetet nuk përmbushin angazhimet e tyre, ekziston mundësia që pagesa nga fondi i BE-së të pezullohet dhe fondet të ridrejtohen në vendet e tjera të rajonit.

“Sa më vonë të dalin me një program unik, aq më e shkurtër do t’u duhet të përmbushin të gjitha reformat dhe do të jetë më e vështirë për ta. Por sigurisht që do të presim” – tha Marta Kos në një intervistë për European Newsroom.

Duke folur për vendet e tjera, Marta Kos tha se teknikisht është i mundur përparim i madh në procesin e zgjerimit të BE-së, por se gjithçka varet nga vendimet politike të shteteve anëtare. Ai beson se deri në vitin 2030 është e mundur hyrja e disa vendeve kandidate.

Ajo deklaroi se të gjitha grupet e negociatave me Shqipërinë mund të hapen këtë vit, ndërsa Mali i Zi mund të përfundojë negociatat deri në vitin 2026, pasuar nga ratifikimi.

Qeveria shqiptare synon të përfundojë negociatat deri në vitin 2027, të cilat Komisioni i mbështet.

Kos beson se Moldavia dhe Ukraina mund të anëtarësohen në BE deri në vitin 2030, me anëtarësimin në Bashkim që përfaqëson një formë garancie sigurie për ta.

Për Ukrainën, ai thotë se po zhvillohen bisedime me Hungarinë për çështjen e pakicës hungareze dhe shpreson për një zgjidhje pozitive, e cila mund të heqë rezistencën e Budapestit për hapjen e grupit të parë.

(Kosova Sot Online)