Populli shqiptar ka mjafte burime materiale dhe formale te historise se vete mijera vjeqare

Shkruan: Muhamet Kelmendi

Shqiptaret i kane burimet materiale dhe formale autoktone. Dhe, burime te tilla autoktone shqiptare ka mjafte ne hapesiren  shqiptare, pavaresisht ndikimeve te pushtueseve shkaterrimtar.
Ato jane burimet materiale, si veglat e punes, gjerat ushqimore, armet, muret , qytetet dhe kalate.Ka edhe burime fetare.
Vec ketyre, ka edhe burime formale, si shkrimet e kohes, normat e shkruara dhe te pashkruara, kenget dhe vallet popullore, si  dhe nje mori e  burimeve tjera.Natyrisht se ne Kosove, ne Shqiperi, e  kudo ku jetojne shqiptart, ka edhe burime materiale qe i ka nderruar apo ndertuar pushtuesi ne trojet shqiptare.

Shume objekte te tilla, si Manastiri i Graqanices, Manastiri i Deqanit, Patriarkana e Pejes, te ndertuara ne kohen shtetit ramako
-bizantn, shekulli II dhe III, jane burime tipike te kohes Ilire, te cilat me te pushtuar keto vise u shnderruan ne burime serbosllave.
Ka gjithashtu edhe disa objekte tjera, sikunder jane xhamit te ndertuara pas pushtimit otoman, sikunder dhe kishat e ndertuara ne shekullin e kuluar, varret e pushtueseve serbo-malazez e greke etj., qe jane varrosur ne trojet shqiptare, duke luftuar ose kunder shqiptareve ose kunder ushtrive tjera, te cilet nuk tregojne autoktonin, por kohen e pushtimit te trojeve shqiptate.
Keto jane thjeshte objekte dhe varre te karakterit pushtues. Xhamite dhe kishat tregojne pyshtimin, ndersa te rente ne tokat shqiptare, tregojne pushtimin dhe lufterat clirimtate. Dhe,  e vetmja mundesi eshte bartja e tyre ne tokat e veta, pa lene asnje gjurme, kuptohet ne vendin e renjes si pushtues.Per shqiptaret, objektet e tilla pushtuese  shenojne pushtimin, shenojne faktet per te perkujtuar pushtimin, sikunder dhe dhunen e eger

Keshtu kemi materiale qe pushtuesit grek i lane ne jug te Shqiperise, si varret dhe kishat ortodokese, malazezet  ne veri dhe serbo-malazezet ne Kosove etj.Tera keto objekte jane te karakterit pushtues dhe ne asnje vend te botes ato nuk respektohen, por disa zgjedhen dhe mbesin si shenja pushtuese.Shqiptaret i kane objektet e veta te kultures materiale dhe te tillat gjinden kudo. Ato jane ne Shkoder, ne Durres, ne Kruje, ne Gjirokaster, afer Prishtines, Ulpiana, ne Sarande, si Butrinti, ne Elbasan, ne Mitrovice, Kalaja e Mitrovices, Apolonia ne Fier  etj.Kemi gjithashtu shumej burimeve materiale qe  jane sllavizuar, shume objekte jane zhdukur dhe shume te tjera po demetohen ashper, kryesisht per pa perkujdesje.

I takon shtetit te kudeset per to.Natyrisht se gje shume kritike eshte ngritja e varreve dhe monumeteve te ushtareve te ushtrive pushtuese ne tokat shqiptare. Nuk duhet lejuar ato ne jug te Shqiperise, as ne Kosove dhe as ne trojet tjera shqiptare.Ato jane objekte pushtuese dhe kane karakter nacionalo-shovinist dhe mbeshteten ne pretedimet territoriale mbi tokat stergjyshnore shqiptare.Fqinjte tane, greket, serbet, malazezet a maqedonet dihen kur kane ardhur ne tokat iliro-shqipitare. Dhe, me shekuj ketu, para tyre jetonin shqiptaret, sikunder  paraardhesit e tyre,  iliret.

Kjo nuk mund te luftohet me objekte tipike nacionalfashiste te tipit greko-serb, si dhe ato   malazezo e maqedone.
Ato jane thjeshte te karakterit nacionalfashiste. Si te tilla humbin ne vlere kundruall jetes se pasur materiale dhe formale te burimeve iliro-shqiptate.Burimet materiale dhe formale shqiptare datojne qe nga parahistoria, me shekuj te tere.Faktet flasin qarte se kjo toke ka folur dhe flete shqip.

 

 

(Kosova Sot)