Kemi arritur deri te fundi i romancës franko-gjermane

Franca dhe Gjermania kanë marrëdhënie më të thella dypalëshe se çdo shtet tjetër i BE-së

 Franca është më e ekspozuar ndaj Italisë sesa Gjermania. Eurozona ka nevojë për një bashkim tregjesh të kapitalit me një instrument të përbashkët borxhi sovran si një stabilizues financiar

Këshilli Evropian i javën e kaluar u dominua nga Brexit. Por, ai mund të mbahet mend për të çara të dukshme në marrëdhënien franko-gjermane. Refuzimi i Emmanuel Macron për të pranuar pikëpamjen e shumicës gjermane për të pranuar një zgjatje të afatit të Brexit është ndoshta shenja më e qartë e një fundi të dashurisë midis dy vendeve. Qëndrimi i pakompromis i presidentit francez zuri shumicën e vëzhguesve politikë gjermanë në befasi. Disa anëtarë të suitës së Angela Merkelit në Bruksel shprehën një zemërim të pakapërcyeshëm ndaj rebelimit të presidentit Macron. Si guxon ai? Ajo që i mungon debatit në Gjermani është se Macron i detyrohet shumë pak kancelares gjermane. Ajo arriti të shmangte shumicën e reformave të eurozonës. Ajo që mbetet - një strukturë e vogël e shpenzimeve strukturore në buxhetin e BE-së - tani është sfiduar nga Holanda. Në ditët e para të fushatës së tij presidenciale, Macron u rrethua me këshilltarë që kishin lidhje të ngushta gjermane. Këto janë disa nga njerëzit më pro-gjermanë që gjenden në Francë. Shumë prej tyre janë folës të rrjedhshëm të gjermanishtes dhe kanë krijuar shumë marrëdhënie personale përtej kufirit.

 Merkel dhe Macron përtërinë zotimet e tyre në Traktatin e Aachen-it

Partia Socialdemokrate gjermane nën ish-liderin e saj, Martin Schulz, do të ishte partneri ideal për presidentin Macron. Por Schulz, një ish-president i Parlamentit Evropian, nuk mbijetoi gjatë në politikën e brendshme gjermane. Pas një rezultati zhgënjyes të zgjedhjeve, ai u largua nga radhët e para. Gjermania po kthehet ngadalë në normat e saj politike. Ky realitet nuk është kuptuar menjëherë në Paris. Por publikimi i fundit i propozimeve për të ardhmen e BE-së nga Annegret Kramp-Karrenbauer, e cila e pason Merkelin si udhëheqëse e Kristian Demokratëve në dhjetor, i ka alarmuar ata. AKK, siç njihet në Gjermani, arriti të tronditë strukturën politike franceze me këtë ese. Ajo i bëri thirrje Francës të heqë dorë nga ulësja e saj e përhershme në Këshillin e Sigurimit të OKB-së dhe të ndërtojë një aeroplan mbajtës të përbashkët. Këto propozime nuk kanë rimë ose arsye, sidomos duke pasur parasysh shpenzimet e ulëta të mbrojtjes së Gjermanisë. Ajo gjithashtu i bëri thirrje Francës të heqë dorë nga Strasburgu si një nga dy vendet e Parlamentit Evropian. AKK është një operator politik i fokusuar në vend, agnostike rreth Evropës. Pra, problemi, nga pikëpamja franceze, nuk është zonja Merkel. Është ajo që vjen më pas.

Franca dhe Gjermania kanë marrëdhënie më të thella dypalëshe se çdo shtet tjetër i BE-së, që daton nga Konrad Adenauer dhe Charles de Gaulle. Kohët e fundit, Merkel dhe Macron përtërinë zotimet e tyre në Traktatin e Aachen-it. Por, marrëdhënia iu nënshtrohet krizave periodike. Kam frikë se po shkojmë në një të tillë. Nëse presidenti i SHBA-së Donald Trump do të vendoste tarifa të larta për makinat evropiane dhe mallrat e tjera, siç kërcënon periodikisht, Gjermania do të shtyjë BE-në drejt një marrëveshjeje të tregtisë së lirë. Z. Macron do të rezistonte. Bujqësia franceze do të pësonte nëse BE-ja do të hapte tregjet e saj ndaj importeve ushqimore amerikane siç kërkojnë Shtetet e Bashkuara. Për tregtinë, interesat e Francës dhe Gjermanisë janë diametralisht të kundërta. Një tjetër shkak i mundshëm i konfliktit është kundërshtimi i Macronit ndaj Manfred Weberit, kandidati gjerman për presidencën e Komisionit Evropian. Weber, zgjedhja zyrtare e Partisë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë, është njollosur nga mbështetja e tij e gjatë ndaj Viktor Orbanit, kryeministrit haptazi antisemit të Hungarisë.

Por sprova e vetme më e madhe do të ishte një tjetër krizë e eurozonës. Sikur të mos ishin masat ekstreme nga Banka Qendrore Evropiane, eurozona mund të mos ketë mbijetuar krizën e fundit të borxhit sovran. Me normat afatshkurtra të interesit në minus 0.4 për qind dhe mungesën e oreksit për lehtësimin e mëtejshëm sasior, hapësira e BQE-së për manovrim në politikën monetare është më e kufizuar sot.

 Politikat fiskale të Italisë janë edhe njëherë jashtë kontrollit

Siç vuri në dukje Fondi Monetar Ndërkombëtar në Raportin e tij të fundit të Stabilitetit Financiar Global, ‘loja e dënimit’ midis bankave dhe huamarrësve sovranë ekziston ende. Bashkimi bankar nuk ka bërë asnjë ndryshim. Kthimi i krizës nuk është kërcënim i largët. Ngadalësimi i sinkronizuar ekonomik i ekonomisë globale mund të jetë gjithçka që duhet. Korporatat franceze janë shumë të detyruara. Politikat fiskale të Italisë janë edhe njëherë jashtë kontrollit. Mundësia e një ristrukturimi të borxhit sovran italian është në rritje. Franca është më e ekspozuar ndaj Italisë sesa Gjermania. Eurozona ka nevojë për një bashkim tregjesh të kapitalit me një instrument të përbashkët borxhi sovran si një stabilizues financiar. Gjithashtu ka nevojë për rregulla fiskale të rishikuara për të inkurajuar investimet. Të dy këto janë tabu në Gjermani. Macron, ose pasuesi i tij, përfundimisht duhet të përballet me Gjermaninë me një zgjedhje midis reformës ose rrezikut të shpërbërjes. Franca dhe Gjermania nuk bien dakord mbi parimin e integrimit politik evropian, por ata janë në hije të detajeve më të rëndësishme. Ne jemi drejtuar në një periudhë në të cilën interesat e të dy vendeve dhe liderët e tyre po divergojnë. Këto do të jenë vite të vështira për BE-në.

(Kosova Sot)