“Ta ndryshojë emrin në Akademi të Skandalit” – reagim ndaj ndarjes së Nobelit për Handken

Reagim nga përfaqësuesi i Rrjetit Shqiptaro-Suedez, Albert Sadiku.

Akademia Suedeze ka vendosur të nderojë Peter Handke me çmimin Nobel në letërsi. Handke është akuzuar për trivializimin e genocidit që ndodhi në Evropë gjatë viteve 1990 dhe se ishte një mbrojtës i flaktë i diktatorit, si dhe “kasapi i Ballkanit”, Sllobodan Milosheviqit.

Handke ishte aq i dashur për Millosheviçin sa që madje e vizitoi atë në Gjykatën Penale të Luftës në Hagë, ku Millosheviç u akuzua për krime të shumta lufte. Ai shkoi aq larg në mbrojtje të idhullit të tij sa që bëri gjithçka që ishte e mundur për të vënë në dyshim procesin ligjor kundër tij. Vendimi i Handkes për gjyqtarin (i cili ishte nga Xhamajka) ishte se ai ishte thjesht “Xhamajkani i zi me mjekër të bardhë”, nënkuptonte një njeri me lëkurë të errët, i cili nuk mund të shpallte drejtësi.

As fakti që Handke ndoqi funeralin e Millosheviçit, ku ai gjithashtu mbajti lëvdata, interpretoi Akademinë Suedeze si mbështetje për idhujtimin e një vrasësi masiv. Akademia beson se politika duhet të ndahet nga letërsia. Pyetja e vetme është se si Akademia arriti të humbasë politikën e gjenocidit të paraqitur në letërsinë që ata tani lavdërojnë.

Libri i Handke me titullin gjerman “Die Tablas von Daimiel: An Umwegzeugenbericht zum Procesi kundër Slobodan Miloševië” është një justifikim pasionant për regjimin e Millosheviçit të diktaturës. Përshkrimi i udhëtimit “Një Udhëtim për Lumenjtë: Drejtësia për Serbinë” nuk mund të interpretohet si asgjë, por një përpjekje për t’u kërkuar falje nga autorët dhe për të zvogëluar vuajtjet e shkaktuara nga politikat shoviniste dhe ultranacionaliste që ishin pas masakrave më të mira përreth Jugosllavisë, përfshirë gjenocidin në Srebenica.

Ai e bën këtë përmes të njëjtave retorikë si ata që mohojnë genocidin. Ata përpiqen ta portretizojnë gjithçka si një fushatë hakmarrjeje dhe jo një spastrim etnik të planifikuar. Kjo retorikë e veçantë përdoret në atë që Akademia e quan “distancimin nga fenomenet” te Handkes.

Ndërsa Millosheviçi vazhdoi trenin e tij të luftës për në Kosovë dhe pjesa demokratike e botës kuptoi se ai duhej t’i ndalonte atij, Handke doli me shfaqjen “Udhëtimi nga Dugout”. Ishte shkruar si një kritikë e ndërhyrjes së NATO-s në Luftën e Kosovës, e cila më vonë erdhi për t’i dhënë fund luftës dhe çliruar vendin më të ri të Evropës nga shtypja dhe persekutimi.

Në një artikull në të përditshmen Franceze Libération (2006), Handke sulmoi mediat perëndimore për përdorimin e termit “kampe përqendrimi” për të përshkruar kampet ku mijëra njerëz u vranë dhe u torturuan.

Akademia Suedeze dëshiron të vlerësojë që nuk ka asnjë përmbajtje politike në punën e Handke. E vërteta është se disa nga veprat e tij janë shkruar për të mbrojtur dhe trivializuar krimet gjatë luftërave. A bien edhe këto vepra në motivin e Akademisë që atij t’i jepet çmimi për “një autor me ndikim që ka eksploruar me arte të mëdha gjuhësore periferia dhe përvoja konkrete e njeriut”?

Filozofi Slavoj Zizek shprehu habinë dhe shqetësimin e tij për zgjedhjet duke thënë: “Në vitin 2014 Handke kërkoi që çmimi Nobel të shfuqizohej dhe tha që ishte një “kanunizim i rremë “i letërsisë. Fakti që ai e mori atë tani e dëshmon “.

Çmimi Nobel nuk duhet të shfuqizohet. Por skandalet e viteve të fundit, të cilat tani po zgjerohen me emërimin e Peter Handke për çmimin Nobel të këtij viti, tregojnë se Akademia Suedeze duhet të ndryshojë emrin e saj në Akademinë e Skandalit.

(Kosova Sot Online)