Koncepti utalitar i qytetarisë korrespondon me realitetin e liberalizmit ekonomi

Koncepti utalitar i qytetarisë korrespondon me realitetin e liberalizmit ekonomi
Koncepti utalitar i qytetarisë korrespondon me realitetin e liberalizmit ekonomi

Ali Hertica

  • 21 March 2020 - 14:08

Që nga viti 1991, janë bërë përpjekje të vazhdueshme për të forcuar demokracinë,shumë masa janë marrë për këtë qëllim. Rruga që ka qenë deri tani kryesisht dëshiron të forcojë qytetarin individual drejt qeverisë. Në këtë mënyrë, është bërë kujdes për të siguruar që njerëzit nuk trajtohen në mënyrë arbitrare nga administrata dhe që ata të mund të marrin pjesë në demokraci në një mënyrë më të informuar: veprimet administrative në lidhje me individët tani duhet të motivohen, qeveria është prezantuar dhe plebishitjet komunale janë bërë ligjërisht të mundshme .Ky forcim i pozitës së qytetarit individual ndaj qeverisë ishte një hap i domosdoshëm por i pamjaftueshëm. E domosdoshme sepse demokracia nuk është e mundur pa thënë individë të vërtetë për të gjithë qytetarët. E pamjaftueshme sepse kjo rrugë del kundër disa kufizimeve.

Përkundër disa pretendimeve, ndikimi individual i secilit qytetar në politikë është dhe mbetet i vogël. Kjo nuk mund të jetë ndryshe: në nivelin e politikës,  individuale të kaq shumë qytetarëve duhet të peshohen kundër njëri-tjetrit dhe duhet të bëhen zgjedhje. Prandaj, politikanët nuk mund të plotësojnë kurrë kërkesat e shumta, shpesh kontradiktore të qytetarëve të tyre. Përballja midis retorikës së demokracisë civile dhe mundësive të kufizuara për të përmbushur pritjet e secilit qytetar individual mund të çojë në zhgënjim dhe shmangie të mëtejshme ndaj politikës. Së treti, media luan një rol kryesor në komunikimin politik. Ato janë burimi i vetëm i informacionit për shumë qytetarë. Në atë kuptim, çfarë do të thotë kur dikush flet për zërin e qytetarit? A është qytetari ai që flet apo dëgjojmë murmuritje në media? Kështu, ekziston një mungesë e qartë e diversifikimit në mjetet e komunikimit, ndër të tjera, për shkak të rëndësisë së zvogëluar të organizatave të mëdha të shoqërisë civile që përhapin informacionin për anëtarët e tyre. Më në fund, ndërsa dikush përpiqet t'i japë qytetarit më shumë ndikim në politikë, politika humbet ndikimin në sektorë të rëndësishëm të shoqërisë përmes një veprimi shumë pasiv. Qeveria dhe parlamenti nuk mund të konsiderohen si dhomat e kontrollit të shoqërisë. Nga njëra anë, ekziston një trend ndërkombëtarizimi me rëndësinë në rritje të organizatave evropiane ose ndërkombëtare. Nga ana tjetër, sektorë të rëndësishëm (biznesi, shkenca, media, drejtësia, etj.) Përcaktojnë paraqitjen e shoqërisë pa u ndërmarrë ndonjë veprim politik. Prandaj, politika duhet të bëhet më aktive, të pretendojë rolin e saj dhe t'i bëjë sektorët që i shpëtojnë kontrollit të tij të përgjegjshëm para qytetarëve dhe komunitetit.

Një parti social demokratike duhet të përballet me këto evolucione. Duke vepruar kështu, ne fillojmë pa dyshim nga një vizion i qytetarisë në të cilin njerëzit nuk paraqiten si elementë të veçantë që duhet të ndjekin interesat e tyre në maksimum. Vetëm “tregu” dhe ligjet e tij rregullojnë shoqërinë dhe egoizmi cinik bëhet motivi përfundimtar. Ky koncept utilitar i qytetarisë korrespondon me realitetin e liberalizmit ekonomik të shekullit XIX, i cili u shërbeu interesave të disa, por u injorua nga shumë. Për socialdemokratët, njeriu është një qenie shoqërore që jeton në bashkësi me të tjerët në një familje, një shoqatë, një lagje, me specie të tjera në një mjedis natyror që meriton respekt, në mënyrë që gjeneratat e ardhshme të kenë edhe mundësi. Lidhja me të tjerët nuk pengon emancipimin e individit. Përkundrazi, është duke vepruar bashkërisht, duke diskutuar se dikush është në gjendje të krijojë kushte jetese që u japin mundësi maksimale të gjithë individëve. Problemet e rëndësishme sociale, siç është çështja e sigurisë, nuk mund të zgjidhen individualisht, por vetëm me një qasje të përbashkët, kolektive. Ne fillojmë nga një model normativ i qytetarisë, nga vlerat dhe normat që rregullojnë jetën dhe që pasqyrojnë një besim në lakueshmërinë e shoqërisë. Varfëria, uria dhe analfabetizmi nuk janë fenomen natyror për Social Demokratët, ato nuk janë të nevojshme.

(Kosova Sot Online)