Si të dalloni një software që mund t’ju spiunojë?

Stalkerware është software komercialisht i disponueshëm që përdoret për të spiunuar një person tjetër nëpërmjet pajisjes së tij – zakonisht një telefoni – pa pëlqimin e tyre.

Mund t’i lejojë përdoruesit të shikojë mesazhet, vendndodhjen, fotot, skedarët e dikujt tjetër, madje edhe të përgjojë bisedat në afërsi të telefonit.

Për të ndihmuar në trajtimin e problemit, Eva Galperin formoi Koalicionin Kundër Stalkerware në 2019.

Ajo vendosi të krijojë grupin pasi shqyrtoi raportet nga një numër viktimash të dyshuara të përdhunimit, të cilët ishin të tmerruar se jeta e tyre mund të vazhdonte të shkatërrohej nga dhunuesi i tyre duke përdorur teknologjinë. Kur dikush ka akses në telefonin tuaj, potenciali për shfrytëzim është i madh, shpjegoi ajo. Për shembull, një viktimë mund të shantazhohet me kërcënime për të ndarë foto intime.

Zonja Galperin thotë se në rastet e abuzimit në familje që ajo has, “një nivel i abuzimit të mundësuar nga teknologjia është pothuajse universalisht” dhe se kjo shpesh përfshin stalkerware.

“Shpesh lidhet me rastet më të dhunshme – sepse është një mjet kaq i fuqishëm i kontrollit shtrëngues,” shton ajo.

Gjatë dy viteve të fundit, zonja Galperin ka arritur të bindë një grup kompanish anti-virus që ta marrin më seriozisht këtë lloj software keqdashës, kjo pasoi një hezitim fillestar për të shënuar stalkerware si një program të padëshiruar – ose malware – për shkak të legjitimit të tij të mundshëm.

Në tetor, Google hoqi disa reklama për aplikacione që inkurajojnë përdoruesit e ardhshëm të spiunojnë telefonin e partnerit të tyre. Këto aplikacione shpesh tregtohen te prindërit që dëshirojnë të monitorojnë lëvizjet dhe mesazhet e fëmijës së tyre – por në vend të kësaj janë ripërdorur nga abuzuesit për të spiunuar bashkëshortët e tyre.

Po cilat janë shenjtat se po gjurmoheni?

Me stalkerware të dizajnuar qëllimisht për të qenë i vështirë për t’u dalluar.

Një person i tillë ishte Charlotte (jo emri i saj i vërtetë), një analiste e lartë e sigurisë kibernetike.

Menjëherë pasi u fejua, ajo ngadalë kuptoi se gjëra të çuditshme kishin filluar të ndodhnin me telefonin e saj. Bateria do të mbaronte shpejt dhe telefoni i saj do të rindizej papritmas – të dyja shenjat treguese të instalimit potencial të stalkerware në pajisjen e saj.

Vetëm kur partneri i saj e bëri të qartë se ai e dinte gjithmonë se ku ishte, ajo më në fund e kuptoi.

Charlotte rekomandon të bëni një rivendosje të fabrikës së telefonit tuaj, të ndryshoni të gjitha fjalëkalimet e llogarisë tuaj të mediave sociale dhe të përdorni vërtetimin me dy faktorë gjatë gjithë kohës.

(Kosova Sot Online)