Lexoni edhe:
Gili shkëlqen në dasëm me këtë paraqitje
Si është e mundur të kesh sy me ngjyrë vjollcë?
Sytë vjollcë janë të bukur, magjepsës dhe mistikë. Elizabeth Taylor ishte e famshme për sytë e saj ngjyrë vjollce (që në fakt mund të kenë qenë blu, në varësi të ndriçimit dhe kujt pyesni), dhe ngjyra është e përhapur në shumë shfaqje anime, si dhe në personazhet në shfaqjet live-action, si Rowena MacLeod dhe Tasha Banes nga “Supernatural”.
A ekzistojnë sy vjollcë?
Me pak fjalë, po, sytë e purpurt ekzistojnë, por vetëm në rrethana jashtëzakonisht specifike, duke përfshirë praninë e disa kushteve të syrit.
Ngjyra e syve përcaktohet nga sasia e melaninës në shtresat e përparme të irisit. Sytë kafe të errët, për shembull, përmbajnë sasi të mëdha të melaninës në iris, ndërsa sytë me ngjyra të lehta, si sytë blu, kanë shumë më pak pigment.
Shkaqet e syve të purpurt natyral
1. Melanina
Melanina është fajtori kryesor kur bëhet fjalë për përcaktimin e ngjyrës së syve. Si pigmenti kryesor brenda irisit, ai përcakton kryesisht ngjyrën e secilit prej syve tanë. Sa më shumë melaninë, aq më e errët është ngjyra e syve.
2. Albinizmi
Albinizmi është një çrregullim gjenetik që ndikon në prodhimin e melaninës, pigmentimin e lëkurës, flokëve dhe syve. Njerëzit me këtë gjendje ose kanë melaninë shumë të ulët ose aspak.
Për shkak të kësaj, njerëzit me albinizëm mund të zhvillojnë ngjyrosjen e syve blu, vjollcë ose të kuqe.
Shumica e njerëzve me albinizëm okular në fakt kanë sy blu. Për ata që nuk prodhojnë absolutisht melaninë, drita që reflekton nga enët e gjakut të syve e bën irisin e tyre të duket i kuq, ndërsa për ata që posedojnë sasi të ulët të melaninës, prania e një pjese blu kombinohet me të kuqen e enëve të gjakut për t’i bërë irisit të tyre të duket vjollcë ose vjollcë.
3. Gjenetika
Duke u kthyer në klasën e biologjisë, sytë e purpurt janë produkt i gjenetikës.
Për shembull, nëse një foshnjë ka një nënë me sy blu dhe një baba me sy gri, që të dyja janë tipare recesive, fëmija do të përfundojë me njërën ose tjetrën ngjyrë, ose, në disa raste të rralla, një kombinim. Nga këtu mund të vijnë sytë e purpurt… teorikisht.
4. Sindroma Fuchs uveitis
Sindroma Fuchs uveitis është një gjendje ku uvea e syrit bëhet e përflakur. Uvea përfshin irisin dhe dy pjesë të syrit që shtrihen pas tij të njohur si trupi ciliar dhe koroidi.
Disa ekspertë besojnë se kjo gjendje inflamatore mund të shkaktojë ndryshime në ngjyrën e syve, duke i kthyer sytë blu apo edhe vjollcë.
(Kosova Sot Online)
