Pse demokracia e diplomës është kaq false!

Shkruan: Ali Hertica 

Me kaosin ishin ditë të këqija për ata që i frikësohen një demokracie të diplomuar. Termi e ka origjinën nga profesori i administratës publike dhe pakënaqësinë bashkëkohore me politikanët. Në thelb, bëhet fjalë për këtë: politikanët janë pothuajse pa përjashtim të arsimit të lartë, edhe pse kjo është e vërtetë vetëm për një pjesë të njerëzve që ata supozohet të përfaqësojnë. Rezultati, shumë njerëz nuk mund të identifikohen më me përfaqësuesit e popullit. 

Nëse ky është problemi, atëherë zgjidhja është e qartë: një pasqyrim më i saktë i shoqërisë. Më pak doktoraturë në pelush. Le ta konsiderojmë telashin brenda si një eksperiment të dobishëm,sigurisht që nuk i përshtateshin profilit të politikanit. Por nëse veprimet e tyre kanë rritur besimin në politikë?  

Bovens ka të drejtë kur thotë se qytetarët duhet të ndjehen të përfaqësuar në një demokraci. Nga populli, nga populli – kështu funksionon në këtë formë qeverisjeje. Taksa e mishit, ndalimi i llambave, e diela pa makina. Të gjitha idetë e mrekullueshme për ata që janë në rritje progresive. Por a mund të fajësoni banorët e një zone të privuar se janë më pak të emocionuar për këtë? Ata kanë shqetësime krejtësisht të ndryshme, si siguria në rrugë. 

Tingëllon e besueshme,idealisht, të gjithë qytetarët pak a shumë e njohin veten në një demokraci të shëndetshme. Jo se dëshira e të gjithëve respektohet gjithmonë, nuk është e mundur, por nuk është as qëllimi që ata të anashkalohen sistematikisht, apo të kenë këtë ndjenjë.Pyetja, megjithatë, është se si qytetarët e njohin veten në politikë. Për avokatët e njerëzve me arsim më të ulët në parlament, fjala magjike është: reflektim. Dhe jo vetëm për ta, meqë ra fjala. Në këtë ide bazohet edhe politika shumë e njohur e diversitetit. Më shumë gra në krye të biznesit sepse gjysma e shoqërisë është femra; më shumë emigrantë në polici, sepse... Gjithsesi, e kuptoni se cili është qëllimi. 

Kjo formë përfaqësimi është shumë e thjeshtë. Aty-këtu dëgjuat komente përbuzëse se votuesit nuk do të pengoheshin nga kjo. Në fund të fundit, a nuk ishin po aq bastardë sa njerëzit që i përfaqësonin në Dhomën e Përfaqësuesve? Sondazhet e ndryshme politike treguan të kundërtën. Partia u penalizua menjëherë – aq sa ishte e mundur nëse nuk mbaheshin zgjedhje – me një humbje të konsiderueshme të vendeve.Prandaj, ndoshta duhet ta formulojmë ndryshe: qytetarët nuk dëshirojnë aq shumë ta shohin veten të pasqyruar në politikë, sesa në një pasqyrë. A nuk është më shumë për të dëgjuar. Si duken përfaqësuesit e popullit dhe çfarë arsimimi kanë marrë është më pak e rëndësishme.Ka pasur shembuj politikanësh që i shmangen logjikës së demokracisë së diplomës. Asnjëherë nuk është fajësuar nga elektorati se nuk merrte pjesë asnjëherë në lojëra qesharake në televizion dhe gjithmonë e prezantonte veten si intelektual. A kishte të drejtë Makiaveli kur thoshte se politikanët nuk duhet të përpiqen të pëlqehen.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".