Lexoni edhe:
Zhdukja e Gerry Largay-t
Filmohet ngjarje e pazakontë kozmike, vrima e zezë thyen yllin
Vrima e zezë që theu yllin është një nga ngjarjet më të pazakonta kozmike të regjistruara nga astronomët.
Eshtë një imazh i një vrime të zezë supermasive në një galaktikë 215 milion vjet dritë larg.
Astronomët u alarmuan nga flakërimi intensiv i dritës, i cili ishte i dukshëm në një distancë prej qindra miliona vitesh drite, pak para se pjesët e yllit të zhdukeshin në një vrimë të zezë ndërsa graviteti i fortë e shkatërroi atë në një proces të njohur si “spaghetization”.
Kjo ngjarje, e quajtur AT2019qiz, u vëzhgua nga astronomi Matt Nicole i Universitetit të Birmingham së bashku me ekipin e tij, dhe studioi për muaj të tërë.
Eshtë pothuajse e pamundur të parashikohen ngjarje të tilla dhe është e mundur të regjistrohen dhe vërehen ato vetëm me vëzhgim të vazhdueshëm të qiellit, me një dozë të caktuar fati, shkruan RT.
Kur u vunë re shpërthime masive gjatë kësaj ngjarjeje, astronomët reaguan shumë shpejt, duke treguar teleskopët në drejtim të tij, drejt konstelacionit Eridanus.
“Ne menjëherë synuam më shumë teleskopë, si në Tokë ashtu edhe në hapësirë, në atë drejtim për të parë se cili është burimi i një drite kaq të fortë”, tha astronomi Thomas Wevers i Universitetit të Kembrixhit.
Kështu, kjo ngjarje u regjistrua në gjatësi të ndryshme të dritës, nga spektri ultravjollcë, përmes radio, teleskopit optik dhe rrezeve X.
Drita e emetuar gjatë shkatërrimit të yllit ishte aq e fortë saqë mbizotëroi dritën e vetë galaktikës nga vjen.
Shkencëtarët kanë përcaktuar se është një yll që në një moment ishte me madhësinë e Diellit tonë, dhe pastaj filloi të humbasë masën, e cila u përpi nga një vrimë e zezë, rreth një milion herë më e madhe se ylli.
Kjo është, nga rruga, hera e parë që astronomët kanë parë dhe studiuar një ngjarje të tillë, e cila deri më tani është shpjeguar vetëm teorikisht. Shkencëtarët kanë përcaktuar gjithashtu që gjatë shkatërrimit të yllit, retë e pluhurit u hodhën në hapësirë ëme një shpejtësi prej 10,000 kilometra në orë.
Kjo shpjegon shfaqjet e mëparshme optike dhe radio që astronomët regjistruan ndërsa studionin vrimat e zeza, por mbetën të pashkelura.
(Kosova Sot Online)
