Çfarë ndodh kur një yll vdes?

Në fund të jetës së tyre, yjet si dielli metamorfozohen në predha gazi të ndezura – ndoshta të formuara nga shokë të padukshëm.
B
Miliarda vjet nga tani, ndërsa Dielli ynë i afrohet fundit të jetës së tij dhe bërthamat e heliumit fillojnë të shkrihen në thelbin e tij, ai do të fryhet në mënyrë dramatike dhe do të kthehet në atë që njihet si një yll gjigant i kuq. Pasi të gëlltisë Mërkurin, Venusin dhe Tokën me pothuajse një gromësirë, ajo do të rritet aq e madhe sa nuk mund të mbajë më shtresat e saj më të jashtme të gazit dhe pluhurit.

Në një përfundim të lavdishëm, ai do t'i nxjerrë këto shtresa në hapësirë ​​për të formuar një vello të bukur drite, e cila do të shkëlqejë si një shenjë neoni për mijëra vjet përpara se të zbehet.

Galaktika është e mbushur me mijëra nga këto memorialë të ngjashëm me xhevahir, të njohura si mjegullnaja planetare. Ato janë faza përfundimtare normale për yjet që variojnë nga gjysma e masës së Diellit deri në tetë herë masa e tij. (Yjet më masivë kanë një fund shumë më të dhunshëm, një shpërthim i quajtur supernova.) transmeton gazeta Kosova Sot Online. Mjegullnajat planetare vijnë në një larmi formash mahnitëse, siç sugjerohet nga emra si Gaforrja e Jugut, Syri i Maces dhe Flutura. Por, sado të bukura që janë, ato kanë qenë një gjëegjëzë edhe për astronomët. Si del një flutur kozmike nga fshikëza e rrumbullakët në dukje pa tipare e një ylli gjigant të kuq?

Vëzhgimet dhe modelet kompjuterike tani po tregojnë një shpjegim që do të dukej i çuditshëm 30 vjet më parë: shumica e gjigantëve të kuq kanë një yll shoqërues shumë më të vogël të fshehur në përqafimin e tyre gravitacional. Ky yll i dytë i jep formë transformimit në një mjegullnajë planetare, ashtu si një poçar formon një enë në rrotën e një poçari.

(Kosova Sot Online)