Pse amerikanët e pasur e shmangin pagimin e taksave
Faqja investigative e lajmeve ProPublica publikoi në vitin 2021 një pjesë të thelluar që kalon nëpër dosjet tatimore të disa prej njerëzve më të pasur në botë, si Jeff Bezos, Michael Bloomberg, George Soros dhe Elon Musk.
Ata gjithashtu zbuluan disa nga truket që përdorin për të mos i kthyer pjesën e tyre të drejtë qeverisë së Shteteve të Bashkuara. Ja disa prej tyre.
Jeff Bezos, i konsideruar si personi më i pasur në botë, pagoi një normë tatimi mbi të ardhurat prej më pak se 1% midis 2014 dhe 2018 të të ardhurave të tij të raportuara prej 4,2 miliardë dollarë amerikanë, sipas të dhënave të ProPublica.
Në krahasim, familja mesatare amerikane pagoi 14% në tatimin mbi të ardhurat në vitin 2021, me normën më të lartë tatimore që ishte 37%.
Me ndihmën e zbritjeve dhe humbjeve nga investimet anësore, Bezos pretendoi se kishte humbur para në vitin 2011 dhe madje mori një kredi tatimore për fëmijët e tij. Forbes raporton se themeluesi i Amazon fitoi 127 miliardë dollarë amerikanë gjatë asaj kohe.
Investitori financiar dhe filantropisti me origjinë hungareze George Soros, ndërkohë, nuk pagoi taksa federale mbi të ardhurat për tre vjet me radhë, sipas ProPublica.
Një përfaqësues i Soros deklaroi për PropPublica se Soros nuk ka paguar taksat mbi të ardhurat për shkak të humbjeve të tij gjatë asaj kohe dhe se miliarderi “ka mbështetur prej kohësh taksa më të larta për amerikanët e pasur”.
Ka shumë mënyra të zakonshme dhe ligjore për të shmangur taksat në Shtetet e Bashkuara pa bërë një udhëtim në Zvicër, Andorra ose Panama. Sistemi i taksave në SHBA, ndryshe nga shumë vende evropiane, nuk fokusohet në shumën e aseteve, por në të ardhurat.
Njerëzit e rregullt në përgjithësi duhet të marrin një hua nga nevoja. Për të pasurit, mund të jetë një zbrazëti e dobishme. Forbes raporton se Shërbimi i të Ardhurave të Brendshme (IRS), agjencia që mbledh taksat në SHBA, nuk merr parasysh të ardhurat nga kreditë dhe për këtë arsye ato nuk tatohen. Strategjia përmblidhet në mantrën: “Bli, Huazo dhe Vdis”.
Një strategji tjetër është aksionet e kompanisë. Taksat zbatohen për fitimin dhe pagat. Megjithatë, ju nuk mund të taksoni zotërimet e aksioneve që nuk janë arkëtuar, pasi teknikisht ato ende nuk kanë dhënë dividentë. Shumë kompani amerikane kanë opsione aksionesh për punonjësit në nivele më të larta. Nuk është çudi që Wall Street është një vend kaq popullor!
Dividentët janë fitimet periodike të krijuara nga aksionet. Në teori, ato janë një pjesë e fitimit të kompanisë. Megjithatë, shumë kompani shmangin pagesën e dividentëve për aksionerët e tyre, duke investuar fitimin drejtpërdrejt në rritjen e tyre. Kjo mban vlerën e aksioneve dhe disa taksa në gji.
Disa nga kompanitë më të mëdha të listuara në Investopedia që nuk ofrojnë dividentë për aksionerët e tyre janë gjigantët e teknologjisë si Alphabet (kompania mëmë e Google), Amazon, Meta (ish-Facebook) dhe Tesla. Apple dhe Microsoft janë përjashtime të dukshme.
Ekonomistët Emmanuel Saez dhe Gabriel Zucman nga Universiteti i Kalifornisë në Berkeley pohojnë se gjysma e parave të miliarderëve amerikanë janë në aksione të kompanive, të cilat konsiderohen si “fitime të parealizuara”. Dividentët e aksioneve, obligacionet dhe investimet e tjera në përgjithësi tatohen me një normë shumë më të ulët se pagat.
Washington Post raportoi në vitin 2014 se themeluesi i Facebook Mark Zuckerberg ishte vetëm një nga shumë miliarderë që kishin një pagë simbolike të barabartë me një dollar amerikan.
Të tjerët që kanë bërë të njëjtën gjë janë Jack Dorsey i Twitter-it dhe CEO i ndjerë i Apple Steve Jobs, fotografuar këtu në 2007.
Elon Musk nuk ka as rrogë nga kompania e tij Tesla. Në nëntor 2021, ai shkroi në Twitter si vijon: “Unë nuk marr rrogë në para ose bonus nga askund. Unë kam vetëm aksione, kështu që e vetmja mënyrë që unë të paguaj taksat personalisht është të shes aksione.”
Disa politikanë amerikanë janë përpjekur të ndryshojnë peizazhin. Ideja më e fundit ishte një “plan tatimor për miliarderët” i propozuar nga senatori demokrat Ron Wyden në tetor 2020. Forbes raporton se do të kishte bërë që afërsisht 600 nga taksapaguesit më të pasur në vend të paguanin për fitimet e tyre të parealizuara, siç janë aksionet.
“Ka dy kode tatimore në Amerikë,” tha senatori Wyden, siç citohet nga The New York Times. “Një që është e detyrueshme për punëtorët dhe një që është vullnetare për miliarderët.”
Administrata Biden nuk ka qenë në gjendje të miratojë planin e taksave, të përshtatur në kuadër të Aktit Build Back Better, për të ndihmuar ekonominë amerikane pas pandemisë me fokus në ndryshimin e klimës dhe politikën sociale.
Forbes shkruan se disa miliarderë të profilit të lartë dhe politikanë dypartiakë e kanë kundërshtuar projektligjin. Një kritik i zëshëm është senatori i Virxhinias Perëndimore Joe Manchin, i cili u veçua nga CNN dhe media të tjera si demokrati kryesor që qëndron kundër projektligjit.
Propozimi i ri i taksave i Biden për vitin 2023, i cili do të duhet të kalojë përmes një Dhome të Përfaqësuesve me prirje nga republikanët, duket se ka ulur normat dhe numrat duke u përpjekur të ruajë të njëjtën frymë.
Ajo që është e vërtetë është se njerëz si Jeff Bezos dhe Elon Musk nuk do të kenë asgjë për t’u shqetësuar për të ardhmen e parashikueshme.
(Kosova Sot Online)
