Arritje historike: Për herë të parë, një “diell artificial” arriti një temperaturë më të lartë se ajo e diellit të vërtetë

Një reaktor nga projekti KSTAR në Korenë e Jugut arriti të gjenerojë më shumë se 100 milionë gradë Celsius brenda tij dhe t’i mbajë ato të qëndrueshme për 20 sekonda, një rekord për këtë lloj eksperimenti. Ky është një hap kryesor drejt një të ardhmeje me bashkim bërthamor komercial.

Fizikanët e Qendrës për Kstar Research në Korenë e Jugut kanë arritur të mbajë të qëndrueshme për 20 sekonda një dielli artificial, më shumë se 100 milionë gradë temperatura Celsius brenda një pajisje të fuzionit bërthamor. Rekordi historik mund të duket i vogël, por Joint European Torus, një reaktor bashkimi i vendosur në Mbretërinë e Bashkuar, arriti 10 sekonda në të njëjtat kushte dhe vetë KSTAR nuk i kaloi tetë sekonda në vitin 2019, shkruan Engadget.

Pjesë e Institutit Koreane të Energjisë dhe Bashkimit (KFE), dielli artificial është “një termocentral bërthamor në steroid”, Syfy krahasoi objektet e qytetit Daejeon.

Akronimi qëndron për Tokamak Superconductor Advanced Research të Koresë së Jugut , dhe Tokamak është, nga ana tjetër, një shkurtim për fjalët ruse që përshkruan një dhomë toroidale me mbështjellje magnetike – një aparat eksperimental i krijuar në vitet 1950 në Bashkimin Sovjetik që përbëhet nga një dhomë vakumi rrethore ku, përmes nxehtësisë dhe presionit, bërthamat e hidrogjenit bashkohen për të formuar helium dhe prodhuar energji.

“Në vend që të përdorë lëndët djegëse fosile ose ndarjen bërthamore për të gjeneruar energji, ajo përdor bashkimin bërthamor”, detajoi Syfy. “Bashkimi bërthamor është i mundur kur bërthamat e dy elementeve me një numër të ulët protonesh bashkohen për të formuar bërthamën e një elementi më të rëndë, i cili mund të lëshojë më shumë energji”.

Por në një laborator, lindin probleme praktike që deri më tani nuk janë zgjidhur: si të kursehet energjia e gjeneruar në dhomën ku gazi shndërrohet në plazmë, e cila është gjendja e katërt e materies; si të balanconi temperaturën plazmatike, e cila është e pabarabartë.

Në çdo rast, Arritja historike e KSTAR qëndron: ajo ka arritur temperaturën më të lartë në sistemin diellor.

(Kosova Sot Online)