Më afër se asnjëherë më parë, Kina bën një “hap” drejt Diellit

  • G.G /
  • 08 October 2022 - 09:04
Më afër se asnjëherë më parë, Kina bën një “hap” drejt Diellit

Kina ka planifikuar për të dielën, më 9 tetor, nisjen e observatorit të saj të parë diellor.

Qëllimi është nga njëra anë të studiohet se në çfarë mënyrash fusha magnetike diellore krijon shpërthime të mëdha në masë koronale dhe shpërthime të tjera diellore dhe nga ana tjetër të përmirësohen parashikimet e motit të hapësirës potencialisht të rrezikshme për Tokën (stuhitë gjeomagnetike dhe dukuri të tjera) të cilat mund të ndikojnë në sistemet GPS, satelitët e telekomunikacionit tokësor dhe rrjetet e energjisë.

Observatori prej 126 milionë dollarësh i quajtur ASOS-S (Advanced Space-based Solar Observatory) ose Kuafu-1 (gjiganti i mitologjisë kineze që u përpoq të “zbutte” Diellin) do të niset nga qendra e lëshimit të satelitit Jiuquan në Kinën veriore. Ai do të vendoset në orbitë në një distancë prej 720 kilometrash nga Toka, përgjithmonë përballë Diellit.

Shkencëtarët kinezë kanë pritur një kohë të gjatë për një satelit të tillë të shkencës hapësinore. Ato u propozuan fillimisht në vitet 1970, sipas astrofizikanit Ëeiqun Gan i Akademisë Kineze të Shkencave në Nanjing, i cili është shkencëtari kryesor i misionit të ri.

“Ne gjithmonë kemi dashur të bëjmë diçka të tillë”, tha ai për revistën Nature.

Astronomët e dinë se fusha magnetike e Diellit shkakton episode të ndryshme shpërthyese në sipërfaqen e tij, por mekanizmat e saktë janë komplekse dhe nuk kuptohen mirë. Tre instrumentet shkencore të ASO-S, të cilat do të funksionojnë në gjatësi vale të ndryshme të spektrit elektromagnetik, do të hedhin më shumë dritë mbi atë që po ndodh.

Misioni do të zgjasë të paktën katër vjet, duke mbuluar kulmin e pritshëm të ciklit diellor 11-vjeçar në 2024-2525, kur parashikohen shumë ndezje diellore. Sipas astrofizikanit Jean-Claude Vial nga Universiteti Paris-Saclay në Paris, të dhënat e mjeshtërit do të jenë të aksesueshme lirisht dhe studiuesit kinezë thonë se janë të hapur për bashkëpunime ndërkombëtare.

Dy observatorët diellorë më të njohur në funksion janë Solar Parker Probe i Agjencisë Amerikane të Hapësirës (NASA) i cili u nis në vitin 2018 dhe Solar Orbiter i Agjencisë Hapësinore Evropiane (ESA) i cili u nis në vitin 2020. Të dhënat nga observatori kinez do të plotësojë të dhënat që po mbledhin misionet e tjera hapësinore për Diellin dhe atmosferën e tij të nxehtë dhe shpërthyese.

(Kosova Sot Online)