Lexoni edhe:
'Whatever' vjen nga Ava Max dhe Kygo
A e dini cili është planeti që do t'i mbijetojë grabërimit të Diellit?
Yjet, duke përfshirë Diellin tonë, i nënshtrohen fazave të ndryshme për shkak të procesit të plakjes. Megjithatë, parë nga një kornizë kohore tokësore, këto transformime kërkojnë një kohë jashtëzakonisht të gjatë. Për Diellin tonë, faza tjetër, ku kalon në një gjigant të kuq, dhe më pas në një xhuxh të bardhë, më pas në një xhuxh të zi, parashikohet të ndodhë për rreth 5 miliardë vjet.
Ekzistenca e paparashikuar e një planeti
Astronomët hamendësojnë se në këtë fazë, Dielli do të zgjerohet në madhësi njëqindfish dhe do të gllabërojë planetët e afërt - Mërkurin, Venusin dhe me gjasë Tokën. Edhe nëse Toka reziston disi, afërsia e Diellit do të bëjë që ajo të përjetojë temperatura jashtëzakonisht të larta. Megjithatë, një planet i vërejtur nga astronomët nga Instituti për Astronomi i Universitetit të Hawaiʻi (UH IfA) i rezistoi me sukses evolucionit të yllit të tij fqinj.
Të dhënat e mbledhura nga Observatori WM Keck dhe Teleskopi Kanada-Francë-Hawaiʻi (CFHT) në ishullin Hawaiʻi lehtësuan këtë gjetje. Ata përcaktuan se planeti, i quajtur Halla, i cili të kujton Jupiterin, rrotullohet rreth një ylli gjigant të kuq, Baekdu, në gjysmën e distancës midis planetit tonë dhe Diellit, dhe mban një gjendje të qëndrueshme pavarësisht nga afërsia me yllin e tij në zhvillim.
Astronomët, të ndihmuar nga vëzhgimet nga Transiting Exoplanet Survey Satellite i NASA-s (TESS), vunë re se ylli po djeg helium në bërthamën e tij. Një raport nga Phys.org i botuar në vitin 2023 vuri në dukje se ky është një tregues se ylli ka pësuar një zgjerim të madhësisë dhe ka kaluar në një gjigant të kuq. Ky lloj konsumi planetar ka pasoja shkatërruese si për planetin ashtu edhe për yllin.
"Fakti që Halla ka arritur të qëndrojë në afërsi të një ylli gjigant që në të kundërt do ta kishte gllabëruar, nxjerr në pah planetin si një të mbijetuar të jashtëzakonshëm," thanë astronomët.
Shkencëtarët eliminuan mundësinë që Halla mund të mos ketë ekzistuar kurrë. Ata sugjeruan dy skenarë të besueshëm që shpjegojnë qëndrueshmërinë e tij të pazakontë. Siç artikulohet nga Science Alert, një supozim është se Baekdu dikur ishte një yll binar. Bashkimi i këtyre dy yjeve mund të kishte çuar në ndezjen e menjëhershme të heliumit, duke anashkaluar fazën e gjigantit të kuq, duke eliminuar kështu kërcënimin për planetin.
Studiuesit supozuan se Halla mund të ishte një planet i sapoformuar. Mund të ishte rezultat i një përplasjeje të dhunshme ylli, duke rezultuar në një re gazi dhe pluhuri nga e cila mund të ishte formuar Halla. Të dy shpjegimet duken njësoj të mundshme. Megjithatë, studiuesit theksuan se përfundimi i rëndësishëm i studimit është se ekzoplanetët mund të ekzistojnë në vende që më parë konsideroheshin të pamundura.
(Kosova Sot Online)
