Lexoni edhe:
Mihrije Braha jep detaje pasi shtëpia iu përfshi nga flakët
NASA po kërkon ndihmën e publikut për të identifikuar asteroidët
NASA po kërkon ndihmën e të gjithë entuziastëve të hapësirës për të identifikuar asteroidët përmes mijëra të dhënave .
Ky është programi “The Daily Minor Planet project” , në kuadër të të cilit të gjithë të interesuarit janë të ftuar të shohin një sërë imazhesh dhe të vendosin nëse pikat e dritës duken si asteroidë, ato copa shkëmbi që bien në hapësirë si mbetje të formimit të Diellit të Sistemit tonë, ose nëse në vend të kësaj ato janë zbulime të rreme për shkak të dridhjeve të yjeve të sfondit, pluhurit në pasqyrën e teleskopit ose shkaqe të tjera.
Vullnetarët vizitojnë faqen përkatëse të internetit dhe, pasi vëzhgojnë një sërë imazhesh, përgjigjen “po” ose “jo” nëse shohin asteroidë në to. Ata gjithashtu mund të shkruajnë komente ose të shkëmbejnë mendime dhe informacione me pjesëmarrësit e tjerë.
Imazhet që atyre u kërkohet të vlerësojnë vijnë nga programi i astronomisë Catalina Sky Survey i Universitetit të Arizonës , i financuar nga NASA. Si pjesë e këtij programi, më shumë se 1000 imazhe mblidhen çdo natë në Observatorin Steward në Arizona. Këto imazhe shtohen çdo ditë në faqen e internetit.
Kjo sasi e madhe imazhesh që po mblidhen e bën të vështirë për studiuesit, të cilët kërkojnë ndihmën e publikut për të dalluar asteroidët afër Tokës që “rrëshqasin” sistemin e zbulimit. Softueri i zbulimit të asteroideve mund të dallojë asteroidë të mundshëm, por shkencëtarët vërejnë se shumë nga këto zbulime janë pozitive të rreme. Në fakt, vlerësohet se vetëm 1% e imazheve të paraqitura për përdoruesit përshkruajnë asteroidë të vërtetë.
“Ne bëjmë kaq shumë imazhe të qiellit çdo natë sa nuk është e mundur t’i ekzaminojmë të gjitha për të zbuluar asteroidë të mundshëm,” vëren Carson Fuls, kreu i programit Catalina Sky Survey. “Mendova se do të ishte mirë nëse njerëzit mund të bënin atë që bëjmë ne çdo natë. Kjo faqe interneti hap dyert. Dëshironi të kërkoni edhe asteroidë? Nëse po, hyni ”, shton ai.
Asteroidët më të mëdhenj reflektojnë më shumë dritë dhe janë zbuluar nga shkencëtarët, por ata më të vegjël janë më të shumtë dhe më pak të lehtë për t’u dalluar. Shumica e asteroidëve në Sistemin tonë Diellor gjenden në Rripin Kryesor, i cili shtrihet midis orbitave të Marsit dhe Jupiterit. Më shpesh, këta asteroidë rrotullohen në mënyrë të padëmshme rreth Diellit, duke mos kaluar kurrë orbitat e planetëve kryesorë. Por të tjerët, asteroidët afër Tokës, kanë orbita që mund t’i afrojnë me Tokën ose që kryqëzojnë orbitën e Tokës.
Ka kaq shumë arsye për të gjetur këto objekte, thotë NASA. Disa asteroidë paraqesin rrezik për t’u përplasur me Tokën, ndërsa të tjerët janë thelbësorë për kërkimin e njerëzimit për të eksploruar hapësirën.
Interesi për këtë projekt të veçantë është aq i madh sa që në katër ditët e para që nga lansimi i faqes në internet, më shumë se 1200 vullnetarë morën pjesë në kërkim, të cilët kanë përfunduar tashmë 56% të projektit.
Kjo nuk është hera e parë që NASA kërkon ndihmën e publikut për gjetjen e objekteve në hapësirë. Ai u parapri nga “Projekti Catalina Outer Solar System Survey”, në të cilin pjesëmarrësve iu kërkua të kërkonin në fotografi për trupa qiellorë të vendosur përtej orbitës së planetit Neptun. Gjithashtu është duke u zhvilluar edhe programi Active Asteroids për të kërkuar asteroidë aktivë, një klasë objektesh që gjenden rrallë.
Programe të tilla i përkasin të ashtuquajturës “Shkenca Qytetare”, që i referohet pjesëmarrjes së qytetarëve në aktivitete dhe procedura, të cilat zhvillohen gjatë një investigimi shkencor. Nëpërmjet programeve përkatëse të NASA-s, më shumë se 410 qytetarë janë përfshirë si bashkautorë në botimet shkencore të NASA-s. NASA ka aktualisht 36 projekte të tilla aktive, që synojnë qytetarët e interesuar në mbarë botën, nga regjistrimi i popullatave të pinguinëve dhe vëzhgimi i liqeneve deri te analizimi i cilësisë së ajrit dhe regjistrimi i tingujve të shpendëve.
(Kosova Sot Online)
