Këto gjëra ndryshojnë më 2022

Nga pulat, te kantonet, deri te Covid, ja disa ndryshime që na rezervon viti i ri në Zvicër.

Reforma e sigurimit të aftësisë së kufizuar do të hyjë në fuqi më 1 janar

Sipas sistemit të ri, pensionet e invaliditetit do të ndahen në bazë lineare për përfituesit me një normë invaliditeti midis 40 dhe 69 për qind. Qëllimi është të inkurajohen përfituesit e pensionit të aftësisë së kufizuar që të punojnë sa më shumë që të jetë e mundur.

Reforma synon gjithashtu të përmirësojë shanset e të rinjve dhe personave me probleme të shëndetit mendor, me synimin për t’u riintegruar në tregun e punës, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Kroatët mund të punojnë në Zvicër me të njëjtat të drejta si shtetasit e tjerë të BE/EFTA

Nga 1 janari, shtetasit e Kroacisë do të lejohen të punojnë në Zvicër me të njëjtat të drejta si pjesa tjetër e shtetasve të BE/EFTA.

Më parë, sipas një ligji të miratuar nga autoritetet zvicerane, kroatëve iu lejohej aksesi në tregun e punës të Zvicrës, ndërkohë që u nënshtroheshin dispozitave kalimtare, si kuotat specifike.

Identiteti gjinor të jetë më i lehtë për t’u përshtatur në dokumentet zyrtare

Një ndryshim në Kodin Civil, i cili do të hyjë në fuqi më 1 janar, do t’i lejojë personat me identitet trans të bëjnë më lehtë ndryshimet e duhura në regjistrin e gjendjes civile, me anë të një deklarate të thjeshtë.

Automjetet zvicerane do të pajisen me kuti të zeza nga korriku

Kutitë e zeza do të jenë të detyrueshme për llojet e reja të makinave të pasagjerëve dhe furgonëve nga 1 korriku, pas hyrjes në fuqi të një rregulloreje të OKB-së.

Rregullorja e re synon të lejojë përparim të rëndësishëm në mbledhjen e të dhënave mbi aksidentet rrugore dhe sigurinë e automjeteve, sipas Komisionit Ekonomik të OKB-së për Evropën.

Falë pajisjes së re, hetuesit do të jenë në gjendje të rindërtojnë një aksident nga pesë sekonda para dhe derisa automjeti të jetë i palëvizshëm, transmeton tutje albinfo.ch.

Ch-Ch-Ch-Ch-Ch-Ndryshimet: Clavaleyres lëviz kantonet

Që nga 1 janari 2022, rajoni Bernese i Clavaleyres do t’i bashkohet Friburgut fqinj.

Rajoni ka rreth 50 banorë dhe sipas Der Bund të Zvicrës “po e ka gjithnjë e më të vështirë të kryejë detyrat e një komuniteti nga shërbimet e zjarrit te shërbimet sociale deri te mësimet e shkollës”.

Ndërsa disa ndryshime kantonale mund të jenë të diskutueshme – Moutier, kushdo? – këtë herë ndryshimi ishte kryesisht i fluturuar nën radar.

Fundi i ‘gjeobllokimit’ të klientëve zviceranë në faqet e huaja

Përdoruesit zviceranë të internetit ndonjëherë përpiqen të blejnë mallra jashtë vendit për më pak para se sa kushtojnë artikujt e krahasueshëm në Zvicër. Megjithatë, disa platforma i ridrejtojnë automatikisht klientët në një faqe zvicerane, ku çmimet janë më të larta.

Praktika e ridrejtimit automatik të klientëve në një platformë zvicerane, nuk do të tolerohet më nga janari 2022, sipas NZZ am Sonntag.

Një ndryshim legjislativ do ta shfuqizojë këtë praktikë, por kompanitë e huaja mund të refuzojnë të dorëzojnë mallra më të lira në Zvicër, tha NZZ.

Rregullat e Covid dhe certifikata Covid

Masat e Zvicrës për Covid dhe certifikata Covid janë caktuar zyrtarisht të skadojnë më 24 janar 2022.

Nëse është kështu, mund të presim një rikthim në ditët e vjetra madhështore të 2019-ës, ku mbajtja e një maske ishte e çuditshme dhe puthja e përshëndetja jo.

Në realitet, dhe veçanërisht duke pasur parasysh situatën shqetësuese Covid në të gjithë Zvicrën, ka të ngjarë që masat të shtrihen përtej janarit dhe deri në vitin e ri.

Ne nuk kemi asnjë informacion të brendshëm nga qeveria zvicerane, por duke përdorur 2021 si shembull, ka një shans të mirë që masat të lehtësohen në pranverë kur moti të ngrohet.

Sidoqoftë, siç është ilustruar më parë nga qeveria zvicerane, metrika kryesore këtë herë për të vendosur nëse do të hiqen masat nuk do të jenë shkalla e infeksionit, por përkundrazi do të jetë shkalla e shtrimit në spital.

Çmimet e karburantit: Benzina më e shtrenjtë

Pavarësisht refuzimit të Zvicrës për një referendum për të frenuar emetimet e CO2, çmimet e benzinës ende duket se do të rriten në vitin 2022.

Aktualisht, kushdo që mbush rezervuarin e tij paguan 1.5 cent për litër për iniciativat për mbrojtjen e klimës. Kjo do të rritet në pesë cent për litër në fund të vitit 2021 për shkak të skadimit të një subvencioni për shoferët.

Në fund të dhjetorit, kjo duket se do të hyjë në fuqi në fillim të vitit 2022. Ndërsa partia popullore zvicerane e krahut të djathtë ka treguar një kundërshtim ndaj masës, ajo ka fituar një favor më të gjerë në mesin e qeverisë zvicerane.

Nëse një ndryshim nuk miratohet së shpejti, banorët zviceranë mund të presin të paguajnë pak më shumë në pompë në 2022.

Ne të gjithë duhet të jemi më të sjellshëm me peshqit dhe karavidhe

Nga 1 janari, Zyra Federale e Sigurisë Ushqimore dhe Veterinarisë (FSVO) e Zvicrës do të prezantojë rregulla të reja se si mund të theren peshqit dhe krustacet.

Aktualisht, nuk ka rregullore se si duhet të ndodhë kjo, që do të thotë se kompanitë mund të therin peshq dhe krijesa të tjera të detit në çfarëdo mënyre që duan.

Tani do të ketë një sërë standardesh minimale me të cilat duhet të respektohen.

…dhe pulat

Do të ketë gjithashtu një zgjerim të ligjeve për mirëqenien e kafshëve në lidhje me therjen komerciale të shpendëve, pra të pulave dhe gjelave.

Gazrat e përdorur për të trullosur zogjtë duhet të jenë më të sjellshëm dhe më të butë në të ardhmen, me CO2 – gazi i përdorur aktualisht – që do të hiqet gradualisht.

Martesa e të njëjtit seks

Çiftet e të njëjtit seks do të lejohen të martohen në Zvicër më 1 korrik 2022, nëntë muaj pas një referendumi historik.

Nëntë muaj pas votimit, ligji “Martesa për të gjithë” do të hyjë në fuqi nga 1 korriku 2022, njoftoi Këshilli Federal.

Nga kjo datë e tutje, çiftet homoseksuale do të mund të martohen, megjithëse procedura përgatitore për martesë mund të fillojë para kësaj date.

Çiftet e të njëjtit seks do të jenë gjithashtu në gjendje të konvertojnë partneritetin e tyre të regjistruar në martesë: një deklaratë e thjeshtë e përbashkët tek një zyrtar i gjendjes civile do të mjaftojë për të kthyer një partneritet aktual.

Bazeli për të vendosur pagën minimale

Në qershor 2021, Bazeli votoi përmes referendumit për të vendosur një pagë minimale. Ndërsa sindikatat donin një standard prej 23 CHF – që do të barazonte standardin e Gjenevës si më i larti në botë – votuesit pranuan një kundërpropozim të qeverisë prej 21 CHF.

Standardi pritet të zbatohet në fillim të vitit 2022, megjithëse një datë e saktë është ende e paqartë.

Pesë kantone zvicerane tani kanë një standard minimal, megjithëse Bazeli është kantoni i parë gjermanishtfolës që ka një rregull të tillë.

Nuk ka më subvencione për fëmijët pa gluten

Nga janari i vitit 2022, Zvicra do të heqë pagesën e subvencionit të bërë për fëmijët që nuk mund të hanë gluten.

Pagesat u bëhen familjeve me fëmijë që kanë sëmundje celiac, që do të thotë se nuk mund të konsumojnë ushqime me gluten si makarona dhe bukë.

Qeveria është vënë nën kritika për largimin, me kritikët që thonë se ajo ushtron presion të panevojshëm ndaj familjeve më të varfra me fëmijë.

Swiss Pass i ri, i zgjeruar

Leja Swiss Pass e Zvicrës, karta përmes së cilës funksionojnë kartat e udhëtimit të transportit publik të vendit, do të përmirësohet në një moment në vitin 2022.

Hekurudhat Federale të Zvicrës (SBB) aktualisht po shikon mënyra për të integruar shërbime të ndryshme të reja në Pass, i cili është vënë nën kritika për shkak se është i shtrenjtë dhe jopraktik.

Kostot e postës

Dërgimi i letrave do të bëhet pak më i shtrenjtë në Zvicër që nga viti 2022, me Swiss Post duke rritur çmimet deri në dhjetë cent për letër. Hera e fundit që çmimet u rritën ishte në vitin 2004, 18 vjet më parë.

Çmimet për dërgimin e letrave A-Mail do të rriten me dhjetë cent për letër, ndërsa B-Mail do të rriten me pesë cent.

Çmimet për dërgimin e pakove do të mbeten të njëjta, ka premtuar Swiss Post.

Swiss Post thotë se rritjet janë të nevojshme për shkak të rënies së sasisë së postave që dërgohen në Zvicër, që është afërsisht gjysma e asaj që u dërgua kur çmimet u rritën për herë të fundit pak më pak se 20 vjet më parë.

Kutitë postare kushtojnë 120 CHF

Posta Zvicerane po rrit gjithashtu koston e kutive të Postës.

Kushdo që dëshiron një kuti postare tani do të duhet të paguajë 120 CHF në vit.

Kjo është një rritje e konsiderueshme pasi kutitë janë aktualisht falas.

Çmimet e energjisë elektrike

Kostoja e energjisë elektrike do të rritet lehtë për familjet në vitin 2022, sipas Komisionit Federal të Energjisë Elektrike ElCom.

Një familje tipike do të paguajë 21.2 cent për kilovat orë (ct./kWh) vitin e ardhshëm, që korrespondon me një rritje prej 0.7 ct/kWh, ose 3 për qind.

Kostoja e re përbëhet nga tarifat për përdorimin e rrjetit, tarifat për energjinë, tarifat e pagueshme ndaj autoriteteve publike dhe tarifat shtesë të vendosura në rrjet.

Vinjetat elektronike do të jenë të disponueshme për herë të parë

Bëj shaka. Për të tretin vit radhazi, vinjetat elektronike janë shtyrë për vitin e ardhshëm, për arsye ende të paqarta.

(Kosova Sot Online)