Sa kohë duhet të punoni për t’u kualifikuar për një pension në Zvicër

  • E.K /
  • 24 September 2022 - 14:22
Sa kohë duhet të punoni për t’u kualifikuar për një pension në Zvicër

Nëse planifikoni të dilni në pension në Zvicër, mund të pyesni veten se sa kohë ju duhet të punoni për t’u kualifikuar për pension. Përgjigjja varet nga disa faktorë.

Nëse jeni të punësuar në Zvicër, e dini se vendi ka një sistem pensioni me tri shtylla – dy prej tyre janë të detyrueshme, ndërsa e treta opsionale.

Shtylla e parë është Sigurimi i Pleqësisë dhe të Mbijetuarit (OASI), i njohur gjithashtu si AHV në rajonet gjermanishtfolëse dhe si AVS në kantonet franceze dhe italiane. E dyta është pensioni profesional (BVG/LPP), i cili përfshin shtyllën e parë dhe është i detyrueshëm për punonjësit që fitojnë më shumë se 21.300 franga në vit.

Sipas këtij pensioni profesional, punëmarrësi dhe punëdhënësi kontribuojnë secili nga gjysma.

Së bashku, dy shtyllat synojnë të arrijnë një të ardhur totale nga pensioni prej 50 deri në 70 për qind të të ardhurave tuaja. Sa të ardhura do të gjenerojnë pasi të dilni në pension — mosha aktuale është 65 vjeç për burrat dhe 64 vjeç për gratë (kjo e fundit do të rritet në 65 vjeç) — varet nga kohëzgjatja e punësimit tuaj në Zvicër, si dhe nga të ardhurat dhe kontributet tuaja në skema sociale.

Pensioni i plotë – pavarësisht nga shuma që mund të jetë në rastin tuaj – bazohet në të ardhurat mesatare gjatë gjithë jetës dhe kontributet në skemën OASI. “Gjatë gjithë jetës” në këtë kontekst të veçantë do të thotë që ju keni qenë në punë me kohë të plotë dhe të vazhdueshme për 44 vjet nëse jeni burrë dhe 43 vjet nëse jeni grua.

Aktualisht, pensioni minimal i shtyllës së parë për një person të vetëm është 1195 franga në muaj dhe maksimumi 2390 franga.

Këto llogaritje bazohen në punësimin me kohë të plotë. Nëse punoni më pak orë, kontributet tuaja të OASI (dhe në fund të ardhurat tuaja të pensionit), do të reduktohen proporcionalisht.

Sipas një faqeje qeveritare, “për të marrë një pension maksimal, të ardhurat tuaja mesatare vjetore do të duhet të jenë të paktën rreth 86,040 franga”.

Dy faktorë të tjerë mund të ndikojnë në masën e pensionit tuaj – qoftë në rritje ose në rënie.

Njëra është që ju nuk keni punuar dhe paguar kontributet tuaja në OASI për 44 vjet.

Tjetra është nëse ndalon së punuari një vit para se të mbushësh 65/64 vjeç; Në këtë rast, pensioni do t’ju reduktohet me 6.8 për qind dhe me 13.6 për qind nëse dilni në pension dy vjet më herët.

Megjithatë, pensioni juaj do të rritet nëse vazhdoni të punoni përtej moshës statutore të pensionit.

Dy shtyllat e detyrueshme të skemës së pensioneve – si për sa u përket kontributeve të OASI-së ashtu edhe pagesave pas daljes në pension – zbatohen për këdo që është i punësuar ligjërisht në Zvicër, pavarësisht nga kombësia.

Megjithatë, duke qenë se shumë të huaj fillojnë të punojnë në Zvicër më vonë se zviceranët, shuma e përfitimeve që do të marrin pas daljes në pension do të jetë proporcionalisht më e ulët.

Një pikë e rëndësishme për t’u mbajtur parasysh është se ju do të vazhdoni të merrni pensionin tuaj zviceran edhe nëse largoheni nga Zvicra. /albinfo

(Kosova Sot Online)