Trump ka risjellë në vëmendje çështjen e pazgjidhur mes Kosovës dhe Serbisë

Shkruan: ANALISTI-Qani Shabani

Presidenti aktual i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka risjellë fuqishëm në vëmendjen ndërkombëtare çështjen e pazgjidhur të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, duke deklaruar me stilin e tij karizmatik dhe të pangurrueshëm se “askush nuk mund ta zgjidhë këtë çështje si unë.” Kjo retorikë bombastike ka ndezur alarmin në korridoret diplomatike të Brukselit, Berlinit dhe rajonit, duke ngritur pyetjen nëse Ballkani po hyn në një fazë të re rishkrimi kufijsh apo një marrëveshjeje spektakolare që do të mbahet mend si “pjesë e trashëgimisë Trumpiane.”

Nëse Presidenti Trump vendos ta trajtojë këtë dosje me prioritet, skenari që mund të shpaloset do të ketë pasoja të thella gjeopolitike:

Trump pritet të përdorë stilin e tij të pamëshirshëm negociator, duke i detyruar palët që të kapitullojnë përballë logjikës së “një marrëveshjeje të madhe”. Presioni mbi Kosovën do të intensifikohet, sidomos për krijimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, ndoshta me kompetenca që shkojnë përtej thjesht autonomisë kulturore.
Nën flamurin e stabilitetit dhe “zgjidhjes përfundimtare,” mund të rikthehet në tavolinë shkëmbimi territorial, duke rrezikuar të hapë Kutinë e Pandorës të kufijve etnikë në Ballkan. Një lëvizje e tillë do të trondiste ekuilibrat rajonalë dhe do të krijonte precedent të rrezikshëm, me pasoja të paparashikueshme edhe për Bosnjën, Maqedoninë e Veriut dhe më gjerë.

Trump mund të kërkojë që Serbia të mos e njohë de jure pavarësinë e Kosovës, por të heqë pengesat për anëtarësimin e saj në organizata ndërkombëtare. Kjo zgjidhje hibride do t’i mundësonte Trumpit ta paraqesë veten si arkitektin e paqes, por do të linte terren për konflikte të ngrira.

Një marrëveshje e orkestruar nga Trump mund të përplaset fort me interesat e Bashkimit Evropian, duke krijuar një çarje transatlantike në qasjen ndaj Ballkanit. Brukseli do të shihej si i anashkaluar, ndërsa SHBA do të përpiqej të pozicionohej si “padrino” i stabilitetit rajonal.

Një marrëveshje e shpejtë, e ndërtuar mbi kompromis të thellë territorial ose politik, mund të provokojë revoltë brenda vetë Kosovës, veçanërisht në veri, dhe të nxisë tensione të reja që mund të degjenerojnë në krizë sigurie. Një skenar i tillë do të ishte një bombë diplomatike në zemër të Ballkanit.

Deklaratat e Presidentit Trump për zgjidhjen e çështjes Kosovë-Serbi janë shumë më tepër se retorikë . Ato janë paralajmërim se mund të jemi pranë një epizodi të ri dramatik në historinë e Ballkanit, ku kufijtë, identitetet dhe ekuilibrat gjeopolitikë mund të hidhen përsëri në tryezë. Trump mund të kërkojë një marrëveshje me shkëlqim mediatik, por pas saj fshihet rreziku i një stuhie të re politike dhe etnike që mund ta fusë rajonin në një cikël të ri pasigurie.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".