Lexoni edhe:
Veriu i Kosovës i kapur nga krimi i organizuar mbi 22 vite, si pasojë e dështimit të drejtësisë së lidhur me rrjetet mafioze e kriminale të ish-politikaneve të inkriminuar!
Si funksionon sistemi zviceran i pensioneve dhe sa iu bie të merrni në vit?
Po planifikoni të dilni në pension në Zvicër apo dëshironi të siguroheni që jeni në një pozicion të mirë kur ta bëni këtë? Ja çfarë duhet të dini për daljen në pension në Zvicër
Zviceranët dalin në pension relativisht herët, me një moshë pensioni 65 vjeç për burrat dhe për gratë.
Kjo ishte ndryshe deri në qershor 2021, kur mosha e pensionit për gratë u rrit nga 64 në 65 – megjithëse ky ndryshim nuk është zyrtarizuar ende (si në tetor 2021).
Zvicra ka një skemë të fortë pensionesh, megjithëse shuma që fitoni dhe vendosni në të gjatë kohës që jeni në Zvicër është thelbësore, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Ju gjithashtu mund ta ndërroni pensionin tuaj jozviceran me një zviceran në disa raste (shih më poshtë).
Sistemi i pensioneve zvicerane përbëhet nga tri shtylla: pensioni shtetëror, pensioni profesional dhe pensioni privat.
Shtyllat janë vendosur veçmas më poshtë.
Shtylla e parë: AHV (Sigurimi i të moshuarve dhe të mbijetuarve)
Shtylla e parë – e njohur ndryshe si AHV (Sigurimi i të moshuarve dhe të mbijetuarve) – kërkon të mbulojë kostot bazë të jetës dhe është e detyrueshme.
Kjo përfshin sigurimin e pleqërisë dhe sigurimin e të mbijetuarve (OASI/AHV/AVS), sigurimin e aftësisë së kufizuar (DI/IV/AI) dhe çdo përfitim shtesë (EL/PC).
Niveli varet nga një sërë faktorësh themelorë, duke përfshirë numrin e viteve që keni futur, shumën e të ardhurave tuaja dhe kreditet e kontributit.
Ju mund të merrni kredite kontributi për rritjen e fëmijëve ose për t’u kujdesur për njerëzit e tjerë.
Do të merrni pensionin e plotë të OASI në Zvicër nëse ju dhe punëdhënësi juaj keni kontribuar pa ndërprerje nga mosha 20 vjeçare deri në daljen në pension.
Gjithashtu ju lejohet të shtyni pensionin tuaj deri në pesë vjet, gjë që do të rrisë shumën që merrni çdo muaj.
Ai do të marrë parasysh një sërë faktorësh duke përfshirë vendin ku jetoni për t’ju dhënë një vlerësim, përcjell tutje albinfo.ch.
Shtylla e dytë: Pensioni profesional
Shtylla e dytë, pensioni profesional, përfshin gjithçka nga shtylla e parë dhe është e detyrueshme për punonjësit që fitojnë më shumë se 21,300 CHF në vit.
Qëllimi i këtij pensioni është të lejojë pensionistët të ruajnë stilin e tyre të mëparshëm të jetesës në pleqëri, ose nëse pësojnë aftësi të kufizuara.
Sa më shumë të kontribuoni në këtë pension, aq më shumë do të merrni në pension.
Së bashku, dy shtyllat e para synojnë të arrijnë një të ardhur totale nga pensioni prej 50 deri në 70 për qind të të ardhurave para daljes në pension.
Përfitimet mund të paguhen si pension, ose si një shumë e madhe në disa raste.
Ju do të merrni një minimum prej 6.8 për qind të kursimeve tuaja të daljes në pension në vit pasi të dilni në pension.
Sipas një shembulli të paraqitur nga qeveria zvicerane në këshillën e saj të daljes në pension, njerëzit që kanë kursyer 400,000 CHF në pensionin e tyre do të marrin 27,200 CHF në vit, ose 2,267 CHF në muaj sipas kësaj shifre prej 6.8 për qind.
Shtylla e tretë: Pensioni privat
Shtylla e tretë, e cila është fakultative, merr parasysh kursimet dhe investimet private, siç është prona.
Ekzistojnë dy lloje të planeve private të pensioneve: të kufizuara dhe të pakufizuara.
Plani i pensionit të kufizuar përfshin pagesën në një fond të caktuar pensioni me një bankë ose kompani sigurimesh
Plani i pakufizuar përfshin të gjitha format e investimeve dhe megjithëse është më fleksibël se plani i kufizuar, ai nuk ofron përfitime tatimore.
Është e rëndësishme të theksohet se nuk ka një skemë zyrtare pensioni të pakufizuar – ajo thjesht i referohet llojeve të investimeve që dikush bën për të siguruar një pozicion më të mirë financiar gjatë daljes në pension.
Prandaj, është e pamundur të përcaktohet se sa do të jetë kjo për shkak të shumëllojshmërisë së gjerë të opsioneve të pensioneve në tryezë.
Si mund ta kaloj pensionin tim në Zvicër?
Nëse dëshironi të transferoheni në Zvicër për të dalë në pension, do t’i lehtësoni gjërat paksa nëse mund të transferoni pensionin tuaj.
Kjo do të varet kryesisht nga vendi nga vini, me shumë vende që kanë një marrëveshje dypalëshe që i lejon njerëzit të transferojnë pensionet e tyre në skemën e pensioneve zvicerane.
Kjo përfshin vendet e BE/EFTA së bashku me Australinë, Shtetet e Bashkuara, Kilin, Kanadanë, Izraelin, Japoninë, Turqinë dhe disa të tjerë.
Për shkak të Brexit, Mbretëria e Bashkuar operon sipas një sistemi tjetër të quajtur Skema e Kualifikuar e Pensioneve të Njohur jashtë shtetit, e cila ju ndihmon të vendosni fondet tuaja në një vend të vetëm. Do t’ju lejohet ta kërkoni atë pension vetëm kur të arrini moshën e daljes në pension në Zvicër.
(Kosova Sot Online)
