Pakti Trelateral Shqipëri-Kosovë-Kroaci në rrafshin ndërkombëtar!

Shkruan: Prof.dr.Nijazi Halili

Pakti trelateral i sigurisë ndërmjet Shqipërisë, Kosovës dhe Kroacisë përfaqëson një marrëveshje strategjike të rëndësishme që synon të forcojë lidhjet ndërmjet këtyre tre shteteve dhe të kontribuoni në stabilitetin dhe sigurinë e Ballkanit Perëndimor. Ky pakt, i konceptuar për të krijuar një bashkëpunim të ngushtë ndërmjet vendeve të rajonit, ka për qëllim të avancojë integrimin e këtyre shteteve në struktura ndërkombëtare si NATO dhe Bashkimi Evropian, si dhe të promovojë paqen dhe sigurinë në një rajon që ka kaluar periudha të vështira të konflikteve.

Konteksti ndërkombëtar i paktit

Ballkani Perëndimor ka qenë një rajon i pasur me histori të konfliktit dhe tensioneve, sidomos pas shpërbërjes së Jugosllavisë. Pas luftërave të viteve 1990, rajoni ka përjetuar një periudhë tranzicioni të gjatë, duke kërkuar ndërhyrje ndërkombëtare për të siguruar paqen dhe stabilitetin. Shtetet si Shqipëria, Kosova dhe Kroacia, të cilat kanë kaluar periudha të ndryshme të sfidave politike dhe ekonomike, janë tani të angazhuara në një rrugë të përbashkët të integrimit në Bashkimin Evropian dhe për të forcuar lidhjet e tyre politike, ekonomike dhe ushtarake.

Elementët kryesorë të Paktit Trelateral

 1. Bashkëpunimi  ushtarak dhe siguria rajonale:

  Ky pakt ka si qëllim kryesor forcimin e bashkëpunimit ushtarak dhe sigurisë mes këtyre tre shteteve. Pjesëmarrësit në pakt mund të ndihmojnë njëri-tjetrin në përballimin e kërcënimeve të përbashkëta si terrorizmi, krimi i organizuar dhe destabilizimi i mundshëm nga aktorë të tjerë. Kjo përfshin trajnime të përbashkëta ushtarake, ndihmë për operacione të përbashkëta dhe mbështetje të ndërsjellë për ruajtjen e stabilitetit të rajonit.

2. Përforcimi i kapaciteteve të sigurisë dhe pajtimi:

   Shtetet e përfshira mund të ndihmojnë njëra-tjetrën në forcimin e kapaciteteve të sigurisë përmes shkëmbimit të informacionit dhe mbështetjes për krijimin e strukturave të përbashkëta të sigurisë. Kjo mund të përfshijë gjithashtu pajtimin dhe ndihmën në zgjidhjen e çështjeve të hapura që mund të ndikojnë në stabilitetin rajonal, siç janë çështjet etnike dhe përkatësitë territoriale.

3. Bashkëpunimi në luftën kundër krimit të organizuar dhe terrorizmit:

Krimi i organizuar dhe terrorizmi janë kërcënime të mëdha për sigurinë e rajonit dhe përpjekjet për zhvillim. Pakti trelateral mund të përfshijë bashkëpunim të ngushtë në këtë fushë, si shkëmbimi i informacionit, zhvillimi i politikave të përbashkëta dhe organizimi i operacioneve të përbashkëta për të goditur grupet kriminale dhe terroriste që operojnë në rajon.

4. Bashkëpunimi ekonomik dhe diplomatik:

   Ky pakt gjithashtu i jep prioritet përmirësimit të bashkëpunimit ekonomik dhe diplomatik ndërmjet shteteve të përfshira. Kjo mund të përfshijë projektet e përbashkëta infrastrukturore, tregtinë dhe investimet që mund të rrisin stabilitetin dhe zhvillimin ekonomik të rajonit. Një nga objektivat kryesore është të krijohet një treg i përbashkët dhe mundësi më të mira për zhvillimin e lidhjeve ndërmjet shteteve të rajonit.

5. Roli ndërkombëtar dhe integrimi në Bashkimin Evropian dhe NATO:

   Ky pakt është gjithashtu një mundësi për të forcuar përpjekjet e këtyre shteteve për të integruar Ballkanin Perëndimor në strukturat ndërkombëtare si Bashkimi Evropian dhe NATO. Shqipëria është tashmë anëtare e NATO-s, ndërsa Kosova dhe Kroacia janë gjithashtu pjesë e procesit të integrimit, dhe ky pakt mund të jetë një instrument që ndihmon në përshpejtimin e këtij procesi.

Përfitimet e Paktit Trelateral në rrafshin ndërkombëtar:

1. Stabiliteti dhe paqja në rajon:

   Pakti ka një ndikim të drejtpërdrejtë në stabilitetin dhe paqen e Ballkanit Perëndimor. Bashkëpunimi mes Shqipërisë, Kosovës dhe Kroacisë mund të ndihmojë në menaxhimin e tensioneve të mundshme dhe të kontribuoni në një rajon më të qetë dhe të sigurt, të cilin partnerët ndërkombëtarë do ta shohin si një pjesë të integruar të Evropës.

2. Rritja e bashkëpunimit ndërkombëtar:

   Ky pakt mund të sjellë një bashkëpunim më të ngushtë me shtetet e tjera të rajonit dhe partnerët ndërkombëtarë si Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe organizatat ndërkombëtare të tjera. Kjo është një mundësi për të krijuar marrëdhënie të mira dhe për të forcuar marrëveshjet dypalëshe dhe shumëpalëshe.

3. Përpjekjet për integrimin e rajonit në struktura ndërkombëtare:

   Ky pakt është gjithashtu një mundësi për të ndihmuar në procesin e integrimit të këtyre shteteve në Bashkimin Evropian dhe NATO, duke lehtësuar kalimin e tyre në strukturat ndërkombëtare dhe duke kontribuar në forcimin e sigurisë dhe stabilitetit në rajon dhe më gjerë.

Për fund: Pakti trelateral i sigurisë mes Shqipërisë, Kosovës dhe Kroacisë është një hap i rëndësishëm drejt forcimit të lidhjeve të rajonit dhe stabilizimit të Ballkanit Perëndimor. Ky pakt ndihmon jo vetëm në zhvillimin e bashkëpunimit ekonomik, ushtarak dhe diplomatik, por gjithashtu kontribuon në forcimin e procesit të integrimit të këtyre shteteve në Bashkimin Evropian dhe NATO. Përmes një bashkëpunimi të ngushtë, këto shtete mund të bëhen më të forta dhe më të qëndrueshme në një rajon të pasigurt dhe të ndjeshëm.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".